Voor de komende weken heb ik wat speciale blogs op het oog. Vakantietijd, nietwaar? En dan ook nog bij zulk prachtig weer. Code oranje en het Nationaal Hitteplan zijn zelfs van stal gehaald. Nederland puft en zucht! Vandaar! ’t Worden praatjes bij plaatjes. Gewoon een verhaaltje bij een schilderij van me.
Begin 2015, winter in Nederland maar heerlijk weer op Cuba. Een aantal weken trok ik toen over dat eiland. Van oost naar west. En dan blijkt dat Cuba behoorlijk lang is, meer dan 1200 km. Maar niet alleen dat. Hier wat losse notities over andere Cubaanse zaken.
’t Is een heerlijk land met een vriendelijke bevolking die onder het heersend communistisch systeem een bijzonder intrigerende samenleving heeft opgebouwd. Voorbeeldje. Op een terras kost een cola ongeveer een CUC, de munteenheid voor toeristen met een waarde van 1 dollar. De Cubanen betalen dat, in hun eigen munteenheid, ook. Voor toch heel wat Cubanen blijkbaar geen probleem gezien hun aanwezigheid op die terrassen. Terwijl de officiële inkomens bij veel banen toch echt niet meer dan zo’n dollar of dertig bedragen. Per maand! Per dag één cola dus.
Hoe dat kan? Onder het zichtbare maatschappelijke oppervlak stikt ’t van de netwerkjes en netwerken. Zonder netwerk ben je nergens, je netwerk zorgt dat je kunt leven. Het zorgt voor extra inkomsten en ruilhandel in goederen en diensten. Ik doe wat voor jou, jij doet wat voor mij.
Onderwijs is gratis, net zoals veel van de medische zorg die als kundig bekend staat. Maar de apotheken vertonen vaak vervaarlijk lege schappen. Ra, ra!
Zoals bekend rijden er nog veel ouwe ‘Amerikanen’ rond. Auto’s dus. Maar schijn bedriegt. Zeer waarschijnlijk zit er nauwelijks nog één oorspronkelijk onderdeel in. Misschien zelfs wel een Russische motor van ook al weer heel lang geleden. Alles eraan is in de loop van de tijd vervangen. Best een goeie metafoor voor het land zelf. Je ziet van buiten iets heel anders dan erin zit.
Toen, in 2015, kon ik als toerist hier en daar in een hotel of op een postkantoor wel internetten tegen een relatief hoge betaling. Wel je paspoort laten zien natuurlijk! Toch liepen er al aardig wat Cubanen met een smartphone rond. Vooral voor bellen en muziek en veel minder voor internet. Best knap met zo’n salaris van dertig dollar! Maar wel heel nuttig natuurlijk voor dat netwerk. Nu laat de regering op internetgebied de teugels wat vieren. Het wordt langzaam aan toegankelijk gemaakt. Wel tegen, voor Cubanen, behoorlijk hoge kosten. Dus wie kan dat gaan betalen?
Je kunt op Cuba tegenwoordig via internet ook voor Airbnb en casas particulares, particuliere huur van kamers, terecht. Maar hoe zit ’t dan met dat internetcontact? Dat zit niet op Cuba. Degene met wie je contact hebt woont buiten Cuba. Maar regelt wel alles voor je. Cubaans netwerken.
Havana! Een prachtig vergane stad die in het centrum wel langzaam aan wordt gerestaureerd. Heel langzaam, dat wel. Want er is weinig geld. Dus kom je er gigantisch veel oude, afgebladderde en zelfs ingestorte glorie tegen. Grote, oude panden met heel veel deurbellen en heel grote openstaande deuren. Met daarachter een donker, gapend gat. Waarin soms nog net een ooit luxe maar nu gammele trap met veel historisch besef zichtbaar is. En waarin ook de onvermijdelijke bundels van losse elektriciteitsdraden verdwijnen die naar overal en nergens leiden. Klussers? Niet nodig, er is toch geen geld. Maar hoe dan ook, Cuba leeft en is blijmoedig ondanks alle tegenslagen uit het verleden. Een moedige bevolking, die Cubanen. Ik zal er graag nog een keer naar terug gaan.
Het bovenstaande schilderij is dan ook ontstaan als een ode aan Havana en aan de Cubanen. Tot volgende week.
TOOS
Bij foto’s is dat natuurlijk compleet anders. Daarin pak je wel de werkelijkheid. Een momentane werkelijkheid overigens, want die werkelijkheid verandert natuurlijk voortdurend. Het weer, lichtinval, reflectie op al dat water, verlichting, de ochtend, de avond, het toeval, dat alles speelt daarbij een grote rol. Daarom is ’t juist ook weer heel spannend om met een camera rond te lopen en dat moment te vatten. Iets totaal verschillends dus vergeleken met in mijn atelier een aantal maanden aan een schilderij werken.
TOOS&ART 