Een Briljanten Eindsprint rond Sinterklaas

Een briljanten eindsprint? Nee, niet zoals die van onze oer-Hollandse Daphne Schippers of van de altijd goedlachse Churandy Martina. In dat soort sprints ben ik op, z’n zachtst gezegd, nooit echt goed geweest. En als 65-plusser is zelfs de gedachte daaraan al een hele verkeerde. Maar met die 65+ kan ik dit jaar nog wel de Briljanten Eindsprint maken die hoort bij mijn titel van Nederlands Briljanten Kunstenaar 2016. De titel die ik, zoals bekend, als 65-plusser kreeg bij de verkiezing van de Kunstenaar van het jaar 2016. Overigens, maar dit dan even terzijde, ben ik bij de nieuwe verkiezing voor 2017 via publieks en jurystemmen toch weer mooi op plek 20 geëindigd. Opnieuw behoor ik in de einduitslag dus bij de laatste 25 uitverkorenen. Net als in de vele aaneensluitende jaren hiervoor. En daar ben ik best trots op.

Dan die Briljanten Eindsprint. Trouwe lezers weten dat ik dit jaar al enkele speciale acties heb georganiseerd met galerieën waarmee ik in Nederland samenwerk. Acties onder de naam “25 Karaats Briljant”. Het speciale en aantrekkelijke daarvan? Kopers van een groter schilderij krijgen er helemaal gratis en voor niks een werk van 40 bij 40 cm naar eigen keus bij. Ook weten die trouwe lezers dan dat er nog een paar van die acties aan zaten te komen. Daarvoor moet er natuurlijk wel voldoende voorraad zijn van die 40 bij 40 schilderijen. Omdat de voorraad al aardig uitdunde, ben ik de laatste weken druk bezig geweest die aan te vullen. Met opnieuw schilderijen waarin heel speciale iriserende kleuren verf zijn verwerkt. Echt een ontdekking, die verf, met z’n briljante lichteffecten en reflecties.

bezig met schilderen van de 40-40 werken

De eindsprint van “25 Karaats Briljant” begint op vrijdag en zaterdag 25 en 26 november bij die mooie grote Galerie Hans Persoon in het Brabantse Eersel. Onderdeel van het ogenstrelende complex Oogenlust waar je echt ogen te kort komt voor alle prachtige combinaties en creaties van bloemen en plantenweelde, keramiek en glas (http://www.galeriehanspersoon.nl/) . Voor mij is die expositie ook een soort thuiskomen. Want in die streek, in Eindhoven en Nuenen,  ben ik opgegroeid en heb ik ook nog lang gewoond. Logisch dus dat ik er zelf ook ben en dat we er beide dagen een feestelijk tintje aan geven met hopelijk veel klinkende en gevulde glazen met ouwe bekenden en nieuwe kunstliefhebbers.

galerie Hans Persoon in Eersel

Om het lekker ingewikkeld te maken, loopt er van zaterdag 19 november t/m zaterdag 7 januari ook nog een expositie van mijn nieuwste werk in diezelfde Galerie Hans Persoon. Dat wordt dus hard werken voor Hans! Eerst voor 19 november die tentoonstelling van mij inrichten in de daarvoor beschikbare ruimte. En dan voor 25/26 november de boel verhangen voor de actie “25 Karaats Briljant” om daarna weer te herinrichten voor de expositie tot 7 januari.

Oogenlust

De Briljanten Eindsprint eindigt met zelfs twee achtereenvolgende weekeinden bij Vellekoop & Vellekoop Kunsthandel in De Lier in het Westland. Te weten  op 10/11 en 17/18 december (http://www.vellekoopkunsthandel.nl/).

Vellekoop&Vellekoop Kunsthandel, De Lier

De Lier dus. Daar waar Piet Vellekoop en zijn vrouw Francien als een spin in het Westlandse kunstweb zitten en waar al heel wat schilderijen van mij door de voordeur hun weg naar kunstliefhebbers hebben gevonden. Ook daar trouwens waar de koffie niet is te versmaden en waar goede wijn wordt geschonken. En ook daar waar ik natuurlijk zelf zoveel mogelijk aanwezig ben om bezoekers te begroeten en om mijn Briljanten Eindsprint af te maken.

Wie weet tot in Eersel en/of De Lier. Maar in ieder geval tot volgende week.

TOOS

4 Van Gogh’s en 1 van Holstein

Afgelopen zaterdag vierde ik het Sinterklaasfeest in Friesland en dan is een omweggetje naar galerie Kesk in Workum een voor de hand liggende actie. Eigenaren Sophie en Klaas Elzinga vertegenwoordigen mij al een paar jaar met hun galerie in het Noorden des lands en dan is ’t altijd goed even bij te praten. Bij Friese koffie en Fries gebak. Dat bijpraten was nu zeker de moeite waard want er hangen ten slotte tegenwoordig een viertal Van Gogh’s in hun galerieruimte. In combinatie dus met mijn werk. Nou, dat overkomt je als kunstenaar niet vaak. Hangen naast Vincent van Gogh. Niet onaardig toch? Overigens moet ik wel zeggen dat die werken in de galerie kopieën zijn van de echte die ergens in een kluis staan. Want ga er maar aanstaan, echte Van Gogh’s verzekeren!  Alhoewel, echt?

Samen met Sophie Elzinga bij de 4 Van Gogh’s en die Van Holstein

Daar zit nu net het grote pijnpunt voor Sophie en Klaas. Want alleen als het Amsterdamse Van Gogh Museum een Van Gogh label wil plakken op een vermeend werk van Van Gogh, dan pas is ’t een echte Van Gogh. Wereldwijd. En dat wil het Van Gogh Museum dus niet. Ondanks heel veel feiten die er voor pleiten.  Daar zit natuurlijk een onverkwikkelijk verhaal achter.

De Aardappeleters van Van Gogh

In 1884 woont Vincent in Nuenen. In deze periode, waarin het beroemde “De aardappeleters” ontstaat, trekt hij veel op met amateurschilder Anton Kerssemakers. In een brief uit die tijd van Vincent aan zijn broer Theo schrijft hij “Heb nog een schilderijtje gemaakt zo groot als de knollenpluksters in de sneeuw, van de korenoogst. Een maaier en een vrouw die opbindt”. Laat nu net zo’n schilderijtje, niet gesigneerd trouwens, bij Kerssemakers achterblijven als Van Gogh in 1885 vertrekt naar Antwerpen. Samen met nog drie andere, ook niet gesigneerde werken van vrijwel dezelfde afmetingen.

“Een maaier en een vrouw die opbindt” uit de brief van Van Gogh

Dat alles is feitelijk geheel onomstreden. Via de familie Kerssemakers komen de schilderijen ten slotte in bezit bij een familie Keunen. Die probeert in de jaren 90 van de vorige eeuw de schilderijtjes door het Van Gogh Museum als echt te laten erkennen. Volstrekt achteloos wordt hun verzoek terzijde geschoven.

Anderen, zoals de conservator van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, raken wel overtuigd van de echtheid. Met dat soort belangrijke mensen in zijn vaarwater wil Senior Researcher Van Tilborgh dan uiteindelijk de schilderijen wel onderzoeken. Intussen heeft de familie Keunen al aan Sophie en Klaas gevraagd of die hun belangen willen behandelen. Ze zijn al dat jaren durende en vertragende gedoe helemaal spuugzat.

Modern technisch materiaalonderzoek wijst één ding uit. Alles, doek, ondergrond en pigmenten wijst naar één persoon, Vincent Van Gogh. Eitje dus! Ja, dat had je gedacht. De Senior Researcher acht in 2006, na twee jaar onderzoek, de variatie in de penseelstreek te weinig, vindt die niet bijzonder trefzeker en weinig spontaan terwijl er ook te weinig contrast en durf in kleurgebruik is. Wat is hier subjectief, wat objectief? Weer wat jaartjes later weet hij echter te melden dat Van Gogh in zijn Nuenense tijd nog geen eigen stijl had en experimenteerde met verschillende stijlen. Tja, wat moet je daar dan weer mee?

Nog een foto van Sophie en mij bij die schilderijen

Het televisieprogramma Pauw raakt geïnteresseerd. Afgelopen oktober zou de directeur van het Van Gogh Museum daar in discussie gaan met Sophie en Klaas. Maar wat doet deze directeur? Vlak voor de uitzending weigert hij om met hen aan één tafel te zitten. In de uitzending zelf mag Sophie nu nog een paar opmerkingen vanuit het publiek plaatsen. Doet de directeur dat vanuit sterkte of juist zwakte? In ieder geval is duidelijk dat de leiding van het museum de hakken in het zand zet. Eerlijk of oneerlijk? Ik ben gezien de feiten geneigd tot het laatste. Maar die Van Gogh’s zijn intussen dus nog steeds niet erkend.

Ik ga er voorlopig toch maar vanuit dat ik hang bij een paar echte Van Gogh’s. Gemaakt in de omgeving van Nuenen, het dorp waar ik een flink deel van mijn jeugd heb gewoond. En dat is een leuke gedachte. Nietwaar? Tot volgende week.

TOOS

Een onverwachte Von Holstein in Musée Picasso in Antibes

Mijn ouderlijk huis in Nuenen had een kleine serre. Daar zat ik vaak mijn middelbareschool-huiswerk te maken. Om die ruimte wat op te fleuren had ik er een paar plaatjes van schilderijen opgehangen. “Het straatje” van Vermeer en één met bootjes in een duidelijk méditerrane sfeer. Die plaatjes had ik gevonden tussen het oud papier dat mijn vader, een tuinder, kreeg van anderen om zijn groenten en fruit in te verpakken. Van wie die bootjes waren? Geen idee! Pas veel later, op de Academie, kwam ik er achter dat het werk was van Nicolas de Staël (1914-1955). Altijd hebben zijn schilderijen voor mij een grote aantrekkingskracht gehouden. Zeker die van de laatste jaren van zijn leven. Een leven waaraan hij in Antibes aan de Côte d’Azur zelf een einde maakte.

Musée Picasso in Antibes

Een speciale achternaam wel, de Staël. Maar die werd nog specialer toen een vriend, galeriehouder en kunstenaar in St.Paul de Vence, tegen me zei “Toos, weet jij dat die de Staël van achteren ook Von Holstein heet?”. Dat was dus een volstrekte verrassing! Nicolas, geboren in het Russische Sint Petersburg, bleek als vader een baron Staël von Holstein te hebben. Een vader met een functie in het leger van de tsaar. Dat werd dus vluchten na de oktoberrevolutie van de bolsjewieken in 1917.

Kort samengevat had ik dus, zonder dat te weten, als beginnende puber die altijd al met tekenen en schilderen bezig was, een zelf gekozen plaatje voor mijn neus hangen van iemand met dezelfde achternaam. Nou ja, vooruit, bij mij met “van” en bij hem met “von”. Over toeval gesproken! Maar nu de rest van de titel van deze aflevering.

Le concert, schilderij van Nicolas de Staël

 Een aantal weken geleden streek ik weer neer in Nice. Om in alle rust te kunnen werken in mijn atelier daar. Toen ik las dat er een grote expositie was van Nicolas de Staël in het Musée Picasso in Antibes sprak ’t vanzelf dat ik daar heen moest. Naar mijn beroemde naamgenoot die juist die naam nooit gebruikte. Nou is een reisje naar dat museum nooit een straf. Ooit was ’t een prachtig oud kasteel van de familie Grimaldi. Inderdaad, die van Monaco. Nu dus een museum waar Picasso in 1946 eens twee maanden heeft gewerkt. Maar dat is een heel ander verhaal. Nu ging ’t me om de Staël.

Spijt heb ik er niet van gehad. Het draaide vooral om het werk uit zijn laatste vijf levensjaren. Met daarbij het geweldige “Le concert”. Een doek van 3,5 bij 6 meter. Een ultiem, imposant werk! Verder, naast natuurlijk nog meer olieverven, veel studies en tekeningen van het vrouwelijk naakt. Opnieuw werd ik, na al die jaren met dat plaatje in mijn huiswerkserre, gepakt door zijn kunst. Jammer dat je officieel niet mocht fotograferen. Officieus heb ik dat natuurlijk toch gedaan.

Stap je, opgetild door de moderne kunst,  met vederlichte tred dat Musée Picasso uit, dan ligt direct daarnaast de middeleeuwse kerk van Antibes. Met daarbinnen dus een volstrekt andere wereld. Met bijvoorbeeld een religieus veelluik van Brea. Nooit van gehoord? Driewerf foei! Want in de 16de eeuw was aan de Côte d’Azur en in zeer verre omstreken tot aan Turijn en Genua toe, een Brea zelfs het zelfstandig naamwoord om een veelluik mee aan te duiden. Van welke kunstenaar dan ook. Maar ook dat is weer een heel ander verhaal. Tot volgende week.

TOOS

www.toosvanholstein.nl

http://www.toos.biz/

YouTube http://bit.ly/ij4Pag

Facebook http://www.facebook.com/TOOSvanholstein