Zielnaakt Vervolg

Vorige week beloofd, nu uitgevoerd. Het vervolg met mijn blootgegeven kunstenaarszieltje. In het interview bij mijn expositie ‘De Wereld als Schouwtoneel’ in Theater De Wegwijzer in het Zeeuwse Nieuw- en Sint Joosland. Opnieuw verluchtigd met kunstwerken van mij die én in De Wegwijzer én in andere galerieën hangen. Plus nog wat Zeeuwse oudig- en, niet onbelangrijk, Niçoise nieuwigheden.

Toos van Holstein, Building the future (olieverf 60-60 cm), in Theater De Wegwijzer in Nieuw- en Sint Joosland

Vorige week eindigde ik met onderstaande vraag, nu wel met antwoord.

Hoe ga jij te werk bij het maken van kunst?

“Er is niet echt een vast proces met stappen die ik altijd doorloop. De inspiratie zit in mij. Het moet eruit. En hoe dat precies gaat… Ik ben wel een beetje een einzelgänger. Als ik schilder, dan moet mijn lief niet in de buurt zijn. Maar verder: het gebeurt gewoon. Mensen vragen ook wel eens: hoe lang doe je over een schilderij? Daar is geen peil op te trekken. Als ik bezig ben met olieverf en dat is nog nat, dan moet ik wachten. Dan kan ik het schilderij nog eens rustig beschouwen, of verder gaan met een ander werk dat hier in het atelier staat. Verder schaven. Soms zijn de schilderijen zo klaar, maar ze kunnen hier ook twee jaar staan. En dan ineens denk ik: dit is het!”

Toos van Holstein, What’s happening (olieverf 80-120 cm), in Galerie Persoon in Eersel

Toos van Holstein, Daar bij de kust (mixed media op aludibond, 70-100 cm), in Galerie Drentsche Aa in Balloo

Toos van Holstein, Promising (olieverf 160-120 cm), in Galerie Peter Leen XL in Breukelen

Een aantal jaren geleden maakte Toos in samenwerking met een Franse uitgeverij een aantal schilderijen gebaseerd op de Ilias en de Odyssee, de Griekse heldendichten. Ook was ze destijds bezig met een expositie in Fort Rammekens. Dat viel prachtig samen met ‘Odiezee’, de rockopera die Theater De Wegwijzer in 2014 in datzelfde oude zeefort opvoerde.

onderdelen van mijn grote expositie ‘Odyssee’ in 2014 in Fort Rammekens i.s.m. Theater De Wegwijzer rond het grote spektakelstuk ‘O die zee’

Sindsdien is er altijd een band gebleven tussen Toos en De Wegwijzer, en nu volgt er dus opnieuw een expositie in het theater in Nieuw- en St. Joosland.

Hoe bereid je zo’n expositie voor?

“Ik krijg alle vrijheid bij de inrichting, maar ik heb van tevoren nog niet helemaal uitgedacht wat precies waar moet komen. Meestal neem ik een aantal werken mee en dan kijk ik ter plekke wat het beste in de ruimte past. Dat doe ik nu dus ook. Maar er zitten altijd werken bij in de sfeer van de plek. Ik heb een tijdje als chauffeur van een band door het land gereden, en dan zag ik ze altijd spelen vanuit de coulissen. Op pad zijn met muzikanten heeft mij ook geïnspireerd tot kunst. Dus er zullen zéker een paar muziekschilderijen tussen zitten.”

Toos van Holstein, Your own world (olieverf 80-80 cm), in Theater De Wegwijzer

© 2022 Theater De Wegwijzer / Tekst: Jurry Brand / Foto via Toos van Holstein

Aldus dan dít interview. Want ………… Ik ga dit jaar nog eens een keer echt uitgebreid de snijtafel op om kunstzinnig te worden ontleed en doorgezaagd. En dat heeft te maken met bijgaande foto van een paar dagen geleden.

Gemaakt in Nice, waar ik nu voor een paar weken zit. In het drukdomein van galerist en uitgever Jean-Paul Aureglia. In Galerie Quadrige. Vanwege voorbereidingen voor mijn expositie daar in oktober/november rond de uitgave van een ‘eigen’ livre d’art in de serie ‘L’art au Carré’. Een poos geleden noemde ik dat hier ook al eens in verband met het creëren van een serie steendrukken speciaal voor die uitgave. Maar een Frans kunstboek met alleen kunst en zonder tekst? Kom op zeg, dat is vloeken in de Franse kunstkerk in het kwadraat.

De tot nu toe acht delen van die serie, over beslist niet de minste Franse kunstenaars (maar dat wordt nog wel een ander verhaal), zijn allemaal opgezet volgens een vaste formule. Waar twee grote artikelen onderdeel van uit maken. Nu over ene Toos van Holstein. Één van die twee artikelen is per definitie van de hand van Raphaël Monticelli. Bekend schrijver en kunstcriticus in Zuid-Frankrijk. Die Raphaël dus gaat mij en mijn kunst uitgebreid ontleden en uitbenen. Of ik benieuwd ben naar zijn bevindingen? Reken maar!    

en reken ook maar dat Nice niet alleen werken is

Straks terug in Nederland spoed ik me weer naar het steendrukatelier van Hans Van Dijck. In april wil ik de vereiste acht Carré-steendrukken af hebben. Maar is alles dan klaar? Nééééé, bij lange na niet. En dat heeft te maken met ‘Coloured Black’. Een uitgebreid project van mij dat zich, juist in Nederland, rond dat Carré gaat afspelen. Tot volgende week.

TOOS

Eens een keer Kunst Cadeau? Waarom niet?

Eens in de week schrijf ik dit blog TOOS&ART op WordPress. En gemiddeld 5 à 6 keer per jaar nog mijn Nieuwsbrief. Die gaat via het platform Mailchimp naar een uitgebreid emailbestand als ik iets te melden heb over mijn eigen kunstactiviteiten en aanverwante artikelen.

Die komen natuurlijk ook wel naar voren in dit blog maar dan toch op een andere manier. Recent verstuurde ik zo mijn ‘Nieuwsbrief oktober/november 2022’. Die wil ik mijn trouwe lezers hier eigenlijk niet onthouden. Onder andere ook vanwege dat Kunst Cadeau uit de titel hierboven. Want waarom zou je in de komende winter- en feestmaanden niet eens lekker uitpakken met het cadeau geven van kunst?  Hoe dat zit? Dat staat dus in deze Nieuwsbrief!

NIEUWSBRIEF TOOS van HOLSTEIN

oktober/november 2022

The show goes on

in Theater De Wegwijzer met ‘baas’ Trudy Wams

In mijn vorige Nieuwsbrief meldde ik ’t al, de opening van mijn expositie ‘De Wereld als Schouwtoneel’ in Theater De Wegwijzer in het Zeeuwse Nieuw- en Sint Joosland. Die opening is geweest, de tentoonstelling loopt nog wel even door. In ieder geval tot eind april. Want dan is, voorlopig, de laatste voorstelling gepland van dit theaterseizoen. Kijk maar eens in het programma, er staan prachtige optredens geprogrammeerd. Vooraf en achteraf (en op afspraak) kun je dan ook nog genieten van mijn schilderijen. En na april? Dat lees je nog wel.

In deze aflevering van mijn wekelijkse blog TOOS&ART (abonneren is daar zo gebeurd) kun je het nodige lezen over  ‘De Wereld als Schouwtoneel’.

gedeelte van mijn aandeel in ‘NAZOMEREN’ bij Galerie Drentsche Aa

Iets sneller stopt in Galerie Drentsche Aa in Balloo de groepsexpositie ‘NAZOMEREN’ waar ook mijn kunst deel van uitmaakt. Toen mijn, ook nog eens verlengde, grote solo en zomertentoonstelling ‘De Verwondering’ daar afliep, wilde galerist Jan Wekema absoluut nog een aantal werken van mij houden. Logisch, ‘De Verwondering’ was ten slotte zeer succesvol geweest. Nou, waarom niet? Dus tot 27 november is er nog een mooie collectie van mijn schilderijen en keramiek te bezichtigen.

Over beide exposities staan onderaan meer gegevens.

Toch maar mooi bij de 25 meest gekozen kunstenaars van Nederland

 Niet bij de laatste 8 finalisten, zo oordeelde de hoge hoed van het kunstpanel bij de verkiezing van de Kunstenaar van het Jaar 2023. Wel bij de 20 meest gekozen kunstenaars van de 90 genomineerden, zo oordeelden de stemmers in de publieksronde. Dat van die 25 komt door de toevoeging van nog 5 zogenaamde wild cards.

Hierbij wil ik graag iedereen die een stem op mij uitbracht heel hartelijk danken. Want ’t zegt natuurlijk toch wel iets als je van al die duizenden en duizenden Nederlandse kunstenaars op deze sublieme manier wordt gewaardeerd. Dat geeft een warm gevoel.

Kunst Cadeau om ’t warm van te krijgen in de wintermaanden

hoekje in mijn atelier met keramiek, beeld, steendrukken en olieverf

Brandend gas levert warmte, alhoewel deze winter misschien wat minder. Maar van aansprekende kunst krijg je het zelf emotioneel gezien ook warm, net zoals degenen die je met kunst verwent in de komende feestdagentijd. Dus richt ik de komende twee eerste zondagen van de maand (6 november en 4 december, 13-17 uur) bij de Middelburgse Kunst & Cultuurroute m’n atelier in met , prijstechnisch gezien, kunst voor ieder wat wils. Keramiek, steendrukken, ‘The 70-Series’ met olieverfjes (20-20 cm) en mixed media op aludibond (25-25 cm), aquarellen, beelden en grotere tot grote schilderijen. Welkom in mijn warme 18e eeuwse atelier aan de Korendijk 56.

keramiek, dit jaar gemaakt in het Italiaanse Gubbio

 Toos van Holstein

‘for me art is travelling the mind’

– ‘De Wereld als Schouwtoneel’ solotentoonstelling van Toos van Holstein vanaf 25 september in Theater De Wegwijzer, Molenweg 25, 4339 AA Nieuw- en Sint Joosland

–  groepsexpositie ‘NAZOMEREN’  met Toos van Holstein  tot 27 november

Galerie Drentsche Aa, Balloo 27, 9458 TA Balloo (Drenthe), open vr, za, zo 13-17 uur

tel. 0592 241214

www.galeriedrentscheaa.nl

website www.toosvanholstein.nl        

e-mail: toosvanholstein@xs4all.nl

wekelijks blog ‘TOOS&ART’ https://toosvanholstein.wordpress.com/

ook actief op Facebook, YouTube, LinkedIn, Instagram, Twitter, Pinterest, Pictify, Tumblr

Expositie ‘De Wereld als Schouwtoneel’ niet op maar naast het podium

Stel dat eeuwen geleden de drukke en belangrijke Zeeuwse zeehaven van Arnemuiden niet was begonnen te verzanden. Dan waren er nu waarschijnlijk noch de polder met het dorp Nieuw- en Sint Joosland noch Theater De Wegwijzer geweest. En daardoor dus ook niet mijn expositie met de toepasselijke titel ‘De Wereld als Schouwtoneel’ in dat theater (vanaf 25 september).

detail van schilderij van Daniel van Queborne over drukte op de rede bij Arnemuiden (rond 1550), wel even heel iets anders dan het huidige dorp (bezit van Museum Arnemuiden)

Even voor niet-Zeeuwen. Rinkelt er een belletje bij de naam Arnemuiden (Arremuu op z’n Zeeuws)? Ooit de meezinger en deiner ‘Als de klok van Arnemuiden welkom thuis voor ons zal luiden…….’ gehoord (hier te beluisteren)? Nou, richting Vlissingen op de A58, even voorbij het nu behoorlijk in zichzelf gekeerde Arnemuiden ligt links dat Nieuw- en Sint Joosland. Met Theater De Wegwijzer. Een succesvol particulier initiatief van Trudi Wams en Arnout Schop. Waar ik bijvoorbeeld de godfather van het huidige Nederlandse cabaret Freek de Jonge voor het eerst, naar eigen zeggen althans, op het podium gitaar hoorde spelen. Bij de try-out voor een nieuw programma van hem. Die gitaar heeft hij daarna in de wilgen gehangen. Een heel verstandig besluit!

Theater De Wegwijzer

‘De Wegwijzer’ is dus, zo kun je concluderen, niet zomaar een ergens-ver-weg-theater. Nee, het is gekend, er komen ‘namen’. En nu kom ik er met schilderijen. Niet op het podium natuurlijk, wel in de altijd gezellige foyer. Waar na de voorstelling publiek en optredende artiesten zich als vanzelfsprekend mengen.

plafond in de zaal van De Wegwijzer

Hoe ik daar terecht ben gekomen? Door die goeie, ouwe Homerus en de via hem ontstane vriendschap met Trudi Wams. In 2013/14 was ik namelijk druk bezig met het Homerus-project van galerie Quadrige in Nice. Terwijl Trudi het grote rock-opera spektakel ‘O die zee’ in en om Fort Rammekens bij Ritthem in de steigers aan het zetten was. Een prachtige voorstelling, gebaseerd op de Odyssee van Homerus, waarmee ze ook landelijk heel veel eer heeft ingelegd. Dat fort Rammekens kende ik al als mijn damestas. Door mijn grote expositie ‘TOOS- de ontdekkende mens’ daar in 2011. Logisch dus dat er een samenwerking ontstond.

met Trudi toen samen op onderzoek in Fort Rammekens

de ingang naar de grote, donkere krochten van Fort rammekens tijdens ‘O die Zee’

delen van de expositie

En die vriendschap met Trudi en Arnout. Dit alles komt ook tot uiting in de recente nieuwsbrief van ‘De Wegwijzer’. Waarin zelfs nog een interview met mij is opgenomen. Hieronder even een klein stukje daaruit.
“Bij de Kunstenaar van het Jaar-verkiezing word je onder meer geroemd voor je rijke fantasie. Kun je er de vinger op leggen waar dat vandaan komt?
“Als je de geschiedenis bestudeert, zie je bij kunstenaars vaak dat ze een tijd alleen zijn geweest, waardoor ze hun fantasie konden laten gaan. Zelf heb ik ook zoiets meegemaakt. Toen ik drie jaar was wilde ik een snoepje pakken, maar trok ik per ongeluk de hele kast over mezelf heen. Een glazen potje honing versplinterde daarbij in mijn been. Daar heb ik daarna een seizoen last van gehad, want het was ook nog eens slecht gehecht. Die zomer heb ik héél veel op een divan in de kamer gelegen. Dan heb je alle tijd om je fantasie te trainen. Ik keek uit op een doorgang naar een andere kamer met een boogje erboven. Dus begon ik te fantaseren: wat zou daar nog meer achter kunnen zitten, achter die doorgang? Nu ik ouder word, ben ik erachter gekomen dat dit beeld eigenlijk steeds terugkomt. Er zit licht mijn werk. En altijd ergens een doorgang.”

Het hele interview, absoluut het lezen waard, ga ik nu niet overnemen. Dat staat hier op de Facebooksite van De Wegwijzer (even een beetje doorscrollen naar het bericht van 17 september).

nu samen met Trudi bezig met de inrichting van ‘De Wereld als Schouwtoneel’

De opening van mijn ‘De Wereld als Schouwtoneel’ is nu achter de rug, de expositie begint pas. Want die blijft voorlopig dit hele theaterseizoen hangen. Waarbij er wat mij betreft af en toe best wel iets gewisseld mag worden. Zoals na die opening al noodzakelijk was. Want bij eventuele aankopen door nieuwe eigenaren mag ik hen hun nieuw verworven kunst natuurlijk niet al te lang onthouden.

de duimen omhoog voor het succes van de expositie

Voor alle duidelijkheid nog het volgende. De expositie is én te bezoeken als de deuren van het theater zijn geopend én op afspraak. Tot volgende week.
TOOS

Wegwijzeren in het Walcherse Nieuw- en Sint Joosland

Ooit golfde er het water van de Westerschelde en nu hangt er mijn kunst. Waar? In Nieuw-en Sint Joosland.  Een gebied bij Middelburg dat in de 17e eeuw langzaamaan werd ingepolderd. Een gebied waar nog weer een paar eeuwen later een schooltje kwam, De Wegwijzer. Nu ook een gebied dat min of meer los gesneden ligt van Middelburg door de snelweg A58 richting Vlissingen. Dat Nederlandse Land’s End, ons eigen Cap Finisterra, ons eigen eenzame Eind van de Wereld als je die stoere binken van mariniers ten minste mag geloven. Die mannen die overal ter wereld gedropt moeten kunnen worden om deze wereld te helpen redden maar niet kunnen overleven in Vlissingen. Maar dat terzijde. Nu gaat ’t om dat oude schooltje dat al lang geen schooltje meer is.

Theater De Wegwijzer in Nieuw-en Sint Joosland

’t Is namelijk een theatertje geworden: Theater de Wegwijzer (https://www.theaterdewegwijzer.nl/). Opgezet door een paar eigenzinnige en bevlogen theaterdieren, Trudi Wams en Arnout Schop. En in het jaar 2004 ingewijd door nog zo’n ander eigenzinnig figuur,Youp van ’t Hek. Maar wat heeft dat alles met mijn kunst te maken?

theaterzaal met de plafondschildering van Reynier de Muynck en portretten van artiesten die er hebben opgetreden

Een paar weken geleden kreeg ik een berichtje van Trudi. ‘Toos, mijn muren zijn leeg, kun jij daar iets aan doen?’ Nu ken ik Trudi al weer wat jaartjes. Eerst doordat ik één, twee keer per jaar een voorstelling bijwoonde in De Wegwijzer. Waardoor ik bijvoorbeeld Freek de Jonge, als ik zijn woorden van destijds ten minste mag geloven, voor de eerste keer in zijn leven een gitaar op het toneel hoorde betokkelen bij een try-out. Dat heb ik daarna nooit meer waargenomen en ik kan best verklappen dat dit ook helemaal niet erg is. Maar ik leerde Trudi nog weer beter kennen toen ze in 2014 de Homerische rockopera ‘O die Zee’ in Fort Rammeken bij Ritthem organiseerde. Een overweldigend theatergebeuren waaraan ik ook een steentje mocht bijdragen met mijn serie schilderijen over de Ilias en Odyssee van Homerus.

In De Wegwijzer hebben Trudi en Arnout traditiegetrouw altijd een tijd lang werk van een door hen uitgezochte en bewonderde Zeeuwse kunstenaar hangen. Zoals dat van Ruden Riemens, een bekende Zeeuwse fotograaf die toevallig ook nog mijn één-huis-verder-buurman is aan de Korendijk. Of sinds een jaar dat van Frank van der Meijden. In een ander leven manager van de overbekende Zeeuwse band BLØF en nu succesvol met een geheel eigen vorm van kunstkastjes. Daarvan hing er dus al een hele poos een rij in de foyer van het theater. Tot er een hoteleigenaar voorbij kwam die zei ‘doe die mij maar allemaal’. En toen was de wand ineens leeg en kwam dat berichtje van Trudi aan mij.

twee vriendinnen voor het theater

Natuurlijk zei ik ‘ja’. Want ik vind Trudi een dijk van een wijf. Zeg nou zelf, een import Amsterdamse die het lef had om zonder subsidie samen met technische man Arnout een theatertje van 80 plaatsen te beginnen in een Walchers dorpje? Hoeveel mensen zouden dat aandurven? Daar werk ik graag mee samen!

bezig met het inrichten van de foyer

En het leuke is natuurlijk dat ik nu bij komende voorstellingen die ik in De Wegwijzer ga zien mijn eigen schilderijen kan zien hangen. Dat maakt het daar altijd gezellige borrelen achteraf alleen nog maar gezelliger. Zeker ook na de opmerking van Trudi die ik de avond na het inrichten ontving: ‘De foyer is zo mooi en kleurrijk. We zijn al een paar keer gewoon wezen kijken’. Tot volgende week.

TOOS

De Odysseaanse omzwervingen van de Niçoise Odysseus van Toos

Odysseus, Griekse held van top tot teen, beleefde tijdens zijn omzwervingen avonturen op vele plekken rond en in de Middellandse Zee. Maar in Nice was hij nooit. Dat ging ook moeilijk. Want de stad werd pas in de 4de eeuw voor Christus door de Grieken gesticht. En toen verkeerde Odysseus al eeuwen lang, naar ik aanneem, in de Elysese velden, de verblijfplaats voor gelukzalige Griekse helden. Toch is hij nu in Nice. Zelfs een heel jaar lang. In de vorm van een aantal tentoonstellingen. Dat alles vanwege een nieuwe, kunstzinnige uitgave van de Odyssee van Homerus door galerie Quadrige en uitgeverij  La Diane Française. Gecombineerd met exposities van zes kunstenaars die met steendrukken, zeefdrukken, houtsneden en gravures aan dit nieuwe kunstboek hebben meegewerkt. En mijn expositie, want ik ben één van die zes, is nu gaande.

Odysseus turend naar de horizon, olieverf van Toos van Holstein

Maar voordat het zover was, zijn er heel omzwervingen en onverwachte kunstavonturen aan vooraf gegaan. Net dus zoals bij Odysseus zelf. Twintig jaar lang werd hij als speelbal voortgedreven door onenigheid tussen een paar Griekse goden. Toen pas mocht hij van hen bij thuiskomst op Ithaka zijn trouw wachtende Penelope weer in de armen sluiten. Zo erg was dat bij mijn expositie gelukkig niet. Maar toch!

Als illustraties voor de Odyssee maakte ik in 2014 al vier steendrukken. Mijn meestersteendrukker Rudolf Broulim uit het Belgische Ekeren ging namelijk met welverdiend pensioen. En voor die tijd wilde ik toch graag nog een keer van zijn uitgebreide ervaring gebruik maken. Vier litho’s van de vereiste afmetingen creëerde ik nog bij hem, op papier van Quadrige en net passend op één steen.

bij Broulim werkend aan de steendrukken

Maar voor die Odysseus uitgave had ik er wel vijf beloofd aan galerie-eigenaar Jean Paul Aureglia. Hoe nu? Daarvoor deed zich in 2015 een elegante oplossing voor. Bij het Nederlands Steendrukmuseum in het Brabantse Valkenswaard. De directie daar vroeg of ik hun jaarlijkse relatielitho wilde maken. Kon ik toch mooi die vereiste vijfde steendruk maken in combinatie met dat relatiegeschenk, ook weer op één steen.

werkend aan de 5de steendruk in het Steendrukmuseum van Valkenswaard

Dat was dus keurig allemaal klaar voor de in 2016 in Nice geplande expositie. Maar voor zo’n tentoonstelling is nog wel iets meer nodig dan vijf litho’s.

de 5 litho’s op rij bij de expositie

Nu maak ik voor een steendruk altijd eerst wat ontwerpen in de vorm van niet al te grote tekeningen en aquarellen. Die had ik dus al begin 2014. Waarom daar niet iets mee gedaan? Zo gezegd zo gedaan. Een aantal van die voorstudies scande ik in hoge resolutie in om ze bij mijn vertrouwde adres van ZWF in Bolsward op hoogwaardig schildersdoek in kleur te laten afdrukken. In een veel groter formaat, namelijk 100-90 cm. Maar daarbij bleef op mijn verzoek aan de zijkant telkens een strook van 10 cm breed onbedrukt. Toen met die losse doeken op naar de Martinikerk in Franeker. Om daar te knielen bij de oude grafstenen in de kerkvloer. Niet vanwege boetedoening. Maar wel om met oliekrijt en rubben delen van oude teksten en gebeeldhouwde fragmenten van die stenen over te brengen op die onbedrukte,witte stukken.

rubben in de Martinikerk van Franeker

Vervolgens heb ik die losse doeken op laten spannen op aluminium frames bij ook al weer zo’n vertrouwd adres, Artel in Rucphen. Dus voordat ik er in mijn atelier in Middelburg mee verder kon, hadden die werken al een hele reis en geschiedenis achter de rug.

En toen ineens kwam in 2014 “O die zee”, georganiseerd door Trudi Warns van Theater de Wegwijzer in Nw.- en St. Joosland, op mijn pad. Een muziekspektakel gebaseerd op de Odyssee en plaatsvindend bij Fort Rammekens in Ritthem. Logisch natuurlijk dat die serie schilderijen waaraan ik toch al werkte, daar een aantal maanden konden komen te hangen.

de expositie in fort Rammekens

Maar daarmee was hun reis nog niet afgelopen. Want daarna kwam de uitnodiging om mee te doen met een kunstmanifestatie tijdens de Biënnale in Venetië in 2015. Waarom dan niet ook in Venetië die serie integreren in mijn deel van de expositie?

de expositie in Venetië

Maar na al die kunstomzwervingen kwam de eindbestemming van mijn Niçoise Odyssee dan toch in zicht. De opening in galerie Quadrige in de loop van mei 2016. Een zeer geanimeerde vernissage met natuurlijk een uitgebreide Niçoise specialiteitenmaaltijd ’s avonds laat er achteraan.

foto’s van de opening

de Niçoise maaltijd na de vernissage

Toen ik uiteindelijk mijn moeie hoofd op mijn kussen kon leggen, wist ik één ding zeker: Odysseus was thuisgekomen in Nice. En daar hangt ie nu. In de vorm van de steendrukken, die mixed media werken met o.a. rubbings en olieverfschilderijen die ik speciaal voor deze expositie maakte. Ook hij mag nu tot rust komen. Net zoals ik trouwens. In mijn atelier in Nice. Tot volgende week.

TOOS

“O die zee” buiten en “Odyssee”binnen fort Rammekens: puntjes op de i

Altijd spannend, die laatste dagen voor een tentoonstellingsopening of de première van een toneelmanifestatie. En nu valt dat nog samen ook.

teksten bevestigen bij de kunstwerken

Circe, de godin en tovenares

Binnen in het hoofdbastion van fort Rammekens ben ik bezig met de laatste handjes te leggen aan mijn “Odyssee”. Buiten worden nu de try outs gehouden van het muziekspektakel “O die zee” met de muren en de gracht van het fort als decor.

Binnen heb ik teksten bevestigd bij mijn kunstwerken om daarin iets te vertellen over dat Griekse epos van Homerus. Buiten zijn de toneel en songteksten te horen van Huub van der Lubbe, zanger van de legendarische popgroep De Dijk . Moderne teksten gebaseerd op de avonturen van Odysseus duizenden jaren geleden.

Binnen staat al mijn beeld van godin en tovenares Circe. Buiten zag ik bij de try out van afgelopen zaterdag de “O die zee”-aanse interpretatie van die godin.

Binnen ben ik nog bezig met mijn hellehond Cerberus, de bewaker van de Griekse Onderwereld. Buiten zag ik hoe de jonge Zeeuwse held van “O die zee” werd belaagd door een weer heel andere versie van die Cerberus.

bezig met fort-hulp Jacob aan mijn Cerberus

Binnen in dat donkere bastion met al zijn beperkingen ben ik bezig geweest mijn werken uit te lichten met op de grond staande bouwlampen. Buiten is er veel meer gelegenheid om met grote lichtbatterijen de speelscenes en fortmuren te bespelen.

Mooi om dit allemaal op deze manier me te maken.

Woensdag 6 augustus is de echte première van het grote muziekspektakel. Een homerische rockopera, zoals ’t heet in de aankondigingen. En terecht. Ik zal nu geen tipjes van de sluier gaan oplichten, afgezien van enkele hierbij geplaatste sfeerbeelden.

Want wie weet veranderen er nog zaken naar aanleiding van de try outs. Ik ben benieuwd hoe dat woensdagavond is. Want ik kan nu mooi vergelijken. Maar één ding weet ik zeker. Dit is een absolute aanrader! Gaat zien hoe in deze maand augustus fort Rammekens wordt gebruikt als fascinerende theaterlocatie. In Zeeland bestaat al een grote traditie op dit gebied bij het Zeeland Nazomerfestival. Maar Theater De Wegwijzer uit Nieuw en Sint Joosland heeft er een nieuwe parel aan toegevoegd. Volgende week ongetwijfeld veel meer hierover. Over de rockopera “O die zee” en mijn expositie “Odyssee”. Tot die volgende week.

TOOS

www.toosvanholstein.nl

http://www.toos.biz/

YouTube http://bit.ly/ij4Pag

Facebook http://www.facebook.com/TOOSvanholstein

Odysseus in de krochten van fort Rammekens

bezig in het hoofdbastion van fort Rammekens

Odysseus beleefde duizenden jaren geleden flink wat heldenavonturen tijdens zijn jaren durende Odyssee. Zo betrad hij onder andere ook de onderwereld. Daar waar de zielen van de doden zich eeuwig verpozen op de Elysese velden of, afhankelijk van hun aardse daden, eeuwig gestraft worden in duistere krochten.

Ik moest hieraan aan denken toen ik afgelopen week begon met het inrichten van mijn expositie rond de Odyssee in de donkere krochten van fort Rammekens. Want zonder verlichting kan het daar behoorlijk onderwerelds overkomen. Maar gelukkig kan ik er vrij in en uit lopen. Net zoals ’t Odysseus lukte die Griekse onderwereld toch weer levend te verlaten.Want één keer binnen ben je er niet zomaar weer uit. In de oude Griekse verhalen hebben de goden dat, als zeldzame uitzondering, maar aan enkelen toegestaan. Maar ja, Odysseus was natuurlijk wel een heel bijzondere held!

gang naar het hoofdbastion

Maar dit terzijde. Want het belangrijkste voor de komende dagen is dat het me lukt een mooie expositie te realiseren tussen alle andere bedrijvigheid door die ook in en buiten het fort plaatsvindt. Want dat toneel en muziekspektakel “O die zee” vergt natuurlijk gigantisch veel voorbereiding (www.odiezee.com).

Buiten het fort wordt in de gracht gewerkt aan de vlonders waarop gespeeld gaat worden. En op het binnenplein is men bezig aan de decors.

vlonders in de gracht bij het fort

werk aan de decors op het binnenterrein

In de tussentijd pleeg ik overleg met Jacob over het ophangen en in elkaar zetten van mijn werken. Want Jacob is mijn steun en toeverlaat in het fort. Al in 2011 was hij met zijn handige handen en ideeën van onschatbare waarde bij het inrichten van mijn grote expositie “TOOS” daar. Gelukkig gaat hij pas over een paar maanden met pensioen en kan hij me dus nog één keer van dienst zijn.

overleg met Jacob

In fort Rammekens mag namelijk niet gewoon zomaar alles. Het is een rijksmonument met de daarbij behorende regeltjes. Dat betekent bijvoorbeeld dat je niet gewoonweg ergens een spijker in de oude muren kunt rammen of een gaatje voor een plug mag boren. Foei, foei, pas op!! Wel mag je oude gaten en spijkers die er toch al zitten gebruiken. Hoe die er dan ooit in zijn gekomen? Tja, goeie vraag.

Maar Jacob weet altijd wel een oplossing. Hij is niet voor niets bijna vergroeit met “zijn” fort.

’t Gaat dus vast allemaal goed komen voor het eind van deze maand. Want dan beginnen de try-outs, moet een deel van het fort gebruikt kunnen worden als kleedruimte voor de acteurs en zangers en zal de catering in de startblokken moeten staan. Alle voorwaarden dus voor hectiek in de komende tijd! Tot volgende week.

TOOS

www.toosvanholstein.nl

http://www.toos.biz/

YouTube http://bit.ly/ij4Pag

Facebook http://www.facebook.com/TOOSvanholstein

Knielen in een koude kerk

bezig in de Martinikerk van Franeker, 1996

Ik heb de laatste jaren heel wat keertjes geknield in de kerk. Niet vanwege boetedoening trouwens. Mijn katholieke opvoeding en bijbehorende verschijnselen heb ik al heel lang achter me gelaten. Dat knielen was voor de kunst. Op grafstenen nog wel! Om te rubben.

Ik heb hierover al eens eerder geschreven. Maar kort geleden vond ik ‘t, even kort samengevat, weer noodzakelijk om wat te knielen in Franeker vanwege de Odyssee van de oude Griek Homerus, “O die zee” van Theater De Wegwijzer in Nieuw en Sint Joosland (www.odiezee.com)   en fort Rammekens bij Ritthem.

Nu iets minder kort samengevat. In 1996 had ik een grote expositie in de middeleeuwse Martinikerk in het Friese Franeker. Daar hebben ze nog een prachtige verzameling eeuwenoude grafstenen te zien op de vloer en tegen de muren. Delen van die grafstenen heb ik toen met oliekrijt gerubd op schilderslinnen en blauw zeildoek om er daarna op door te werken met olieverf. Op de foto hier boven is een duidelijk jongere en roodharige versie van mij daarmee bezig.

Deze techniek heb ik later diverse keren opnieuw toegepast, bijvoorbeeld voor de tentoonstellingen “De mens op weg” en “Helden” in diezelfde Martinikerk in respectievelijk 2004 en 2013 Bijgevoegde plaatjes, met een steeds wat oudere Toos-uitgave, getuigen hiervan.

Martinikerk, 2004

Martinikerk, 2013

Zoals ik een paar weken geleden meldde, kwam ineens het in komende augustus plaatsvindende theaterspektakel “O die zee” op mijn pad met de mogelijkheid voor een tentoonstelling. En dat terwijl ik al bezig was met een expositie over de Odyssee komend jaar in Nice. Versneld aan de gang dus!

Bij de Odyssee had ik al een aantal aquarellen gemaakt als studie voor steendrukken die een nieuwe Franse uitgave van die klassieker opsieren. Zes van die aquarellen heb ik nu als basis gebruikt voor mixed media werken op doek. Doeken van 100 bij 90 cm waarop ik links of rechts naast de al aanwezige rudimentaire afbeelding bewust een baan leeg had gelaten om daarop te kunnen rubben. Dus wat was een van mijn stops toen ik laatst toch in Friesland moest zijn? Franeker! Mijn band daar met de koster is zodanig groot na al die jaren van samenwerking dat ik zonder enig probleem de sleutel krijg om in alle rust in die Martinikerk te kunnen werken. Rubben dus. Op mijn knieën. Maar wel met een kussentje eronder! In een koude kerk. Want voor mij alleen zetten ze de verwarming toch maar niet aan in die gigantische ruimte. Nou, daar kan ik inkomen.

overleg bij Artel, Rucphen

Daarna heb ik die losse doeken afgeleverd bij Artel in Rucphen. Een bedrijf waar ik al jaren kom en dat perfect doeken opspant op zelf gefabriceerde aluminium schilderijenframes. Even overleg over hoe ik het wilde hebben en een paar dagen later waren ze klaar.

opgespannen doeken

Nu werk ik verder in mijn atelier aan deze gedeeltelijk gerubde doeken. Want in augustus moeten die komen te hangen in het hoofdbastion van fort Rammekens. Dat dient dan als centrum voor heel veel publieksactiviteiten bij de rockopera “O die zee” die zich daar buiten de fortmuren in de gracht gaat afspelen. Ik hou jullie op de hoogte. Tot volgende week.

in mijn atelier

TOOS

www.toosvanholstein.nl

http://www.toos.biz/

YouTube http://bit.ly/ij4Pag

Facebook http://www.facebook.com/TOOSvanholstein

Foto op hout

Ik geef ’t gelijk toe, op avontuur gaan in het Friese Bolsward vanuit het Zeeuwse Middelburg ligt niet direct voor de hand. Maar toch deed ik dat een paar dagen geleden. Wel op kunstavontuur natuurlijk, dat ligt dan wel weer voor de hand.

Wat ik daar te zoeken had? Dat is eigenlijk een vervolg op mijn uitspraak vorige week in dit blog: toeval bestaat. Want Bolsward, of beter gezegd het bedrijf ZWF Ontwerp daar, en fort Rammekens zijn voor mij onverbrekelijk met elkaar verbonden. Zelfs nog meer, nu die theatervoorstelling “O die zee” waarover ik schreef, bij het fort wordt opgevoerd.  Dit alles vraagt om enige ontrafeling, vermoed ik zo.

alu-dibonds in fort Rammekens, 2011

Toen ik in 2011 bezig was met de opzet van mijn expositie “TOOS”  in fort Rammekens werd me al snel duidelijk dat ik daar niet kon werken met olieverfschilderijen. Te koud, te zout, te vochtig, daar bij die monding van de Westerschelde. Het werken op het plaatmateriaal alu-dibond was toen net in opkomst. En dat kon wèl tegen een atmosferisch stootje. Al zoekend op internet en al bellend kwam ik toen terecht bij de tweeling Jeffrey en Wesley van ontwerpbureau en drukkerij ZWF Ontwerp in Bolsward. Leuke, klantvriendelijke, meedenkende jongens. Daarbij ook nog eens leuk in prijs. Dus alle weerbestendige dibonds die toen in het fort hingen kwamen uit hun bedrijf.

Breaking waves, olieverf, 100-130 cm

Daarna heb ik er nog wel meer bij hun laten maken om die in mijn atelier verder te kunnen beschilderen. Maar de technische ontwikkelingen bij het bedrukken van allerlei soorten materialen gaan razend snel. Dus belden ze me een poosje geleden op. “Toos, we kunnen nu ook op hout drukken. Is dat iets voor jou?” En of dat iets voor mij was! Ik liep er namelijk net over te denken mijn schilderij “Breaking waves” (hierboven) ook eens op een andere manier te gebruiken. Nou, die gelegenheid bood zich hiermee spontaan aan. Op hout dus, met knoest en nerf er gratis bij. En met zelfs een keus uit diverse mogelijkheden. Vurenhout, larikshout, met of zonder whitewash, planken vertikaal of horizontaal. Mijn keus was snel gemaakt: larikshout met whitewash en horizontaal.

“Breaking waves” op hout, 100-130 cm

Toen kwam plotsklaps ook nog “O die zee” eraan en in verband daarmee het aanbod om het hoofdbastion van het fort met mijn kunst te verfraaien. Toeval? Ja, maar wel een toeval om mooi te gebruiken. Dus mijn houten zeeschilderij “Breaking waves” gaat nu natuurlijk een rol spelen in die tentoonstelling.

Daarom was ik in Bolsward om het resultaat te bekijken en mee te nemen.

Met Jeffrey en Wesley bij hun speciale drukpers

Kijk trouwens zelf maar eens op  www.photogifts.nl/foto-op-hout/ voor de mogelijkheden. Ik vind het echt fascinerend te zien wat tegenwoordig technisch allemaal kan. Als kunstenaar heb je daardoor zoveel meer mogelijkheden dan vroeger! Tot volgende week.

TOOS

http://www.toosvanholstein.nl

http://www.toos.biz/

YouTube http://bit.ly/ij4Pag

Facebook http://www.facebook.com/TOOSvanholstein

Terug naar Fort Rammekens

Toegangspoort naar fort Rammekens

Toeval bestaat. Net zoals de beroemde roman “Terug naar Oegstgeest” van Jan Wolkers. Een boek dat gedurende tientallen jaren te vinden was op de Nederlandse literatuurlijsten bij scholieren van Havo en VWO. Met “Terug naar Fort Rammekens” heb ik die boektitel maar even misbruikt in combinatie met dat toeval. Want hoe zit dat?

Nou, twee dingen, zoals oud-premier Joop den Uijl dat vroeger placht te zeggen.

Ten eerste. Voor mijn galerie Quadrige in Nice heb ik meegedaan met het illustreren van een nieuwe uitgave van de Ilias van Homerus. De voor de hand liggende volgende stap in dat project was natuurlijk de Odyssee, dat andere meesterwerk van de oude Griek. Die uitgave, ook weer als een zogenaamd livre d’art in zeer beperkte oplage, verschijnt volgend jaar. Met daaromheen exposities van de kunstenaars die de illustraties hebben gemaakt. Daarbij dus mijn persoontje. En dat persoontje is dan natuurlijk al aan het vooruit denken voor die tentoonstelling.

Daar kwam een paar maanden geleden plotsklaps interessant nieuws bij. Theater de Wegwijzer in het bij Middelburg gelegen Nieuw- en Sint Joosland gaat voor de maand augustus een grote theater/muziekvoorstelling “O die zee” opzetten. Een prachtige woordspeling natuurlijk op de Odyssee.’t Wordt een voorstelling die daar gedeeltelijk op is gebaseerd op een wel heel speciale locatie. Het recent gerestaureerde Fort Rammekens bij Ritthem.

Hé, had ik daar in 2011 niet de laatste grote solotentoonstelling voordat die restauratie begon? Allemaal elementen dus die een kruisbestuiving tussen dat project “O die zee” en mijn kunst voor de hand liggend maakten.

Hoofdbastion bij expositie “TOOS” in 2011

Vandaar dat ik recent terug was in Fort Rammekens. Samen met Trudi Warns van dat theater De Wegwijzer. Want er moesten plannen worden gesmeed. Uitkomst? Ik ga in ieder geval het hoofdbastion van het fort “aankleden” met mijn kunst. Kunst gebaseerd op de ideeën rond de Odyssee die ik toch al aan het ontwikkelen was vanwege die expositie volgend jaar in Nice.

Samen met Trudi Warns in hoofdbastion

Zeg dus maar eens dat toeval niet bestaat! Mooi is natuurlijk dat ik de ruimten van het hoofdbastion en de vele andere krochten in het fort al heel goed ken vanwege mijn tentoonstelling “TOOS” daar in 2011. Kijk maar eens naar de video van die expositie.

Zoals gewoonlijk staat die ook op YouTube http://youtu.be/b7-GT6c-wJk.  Net zoals nog een paar andere filmpjes over de voorbereidingen http://youtu.be/0iESmF2upvU en de opening  http://youtu.be/cHl39lNiNUM  van “TOOS“.

En wat maakt dit alles nog frappanter? Vanwege mijn activiteiten destijds in het fort begon ik dit blog onder de naam “TOOS in fort Rammekens”. Nu, in “TOOS& ART”, zal de komende tijd het fort vast wel opnieuw regelmatig opduiken in combinatie met “O die zee”. Tot volgende week.

TOOS

http://www.toosvanholstein.nl

http://www.toos.biz/

YouTube http://bit.ly/ij4Pag

Facebook http://www.facebook.com/TOOSvanholstein