Achter de schermen: Toosiaanse Kunstkeuken en het ontstaan van ‘Ensemble’

de per post verstuurde Nieuwjaarswens met elke keer een opgeplakte originele ‘Ensemble

Na het zowel per pc als echte post versturen van mijn Nieuwjaarswens 2024 kreeg ik van diverse kanten een soortgelijke vraag. “Toos, die afbeelding ‘Ensemble’ in je Nieuwjaarswens, hoe heb je die gemaakt? Steendruk en mixed media? Hoe zit dat?”.  Oké, hierbij een kijkje in mijn Toosiaanse Kunstkeuken. Over het ingewikkelde kronkelpad naar ‘Ensemble’.

Aanleiding was een plop-op begin 2023. Na een eerdere breinstorm met mijn galerist in Nice, Jean-Paul Aureglia. Over mijn ‘L’Art au Carré – Toos van HOLSTEIN’ dat bij zijn galerie en uitgeverij Quadrige/ La Diane Française in oktober zou gaan verschijnen. Een livre d’art in oplage 110 met onder andere acht nieuwe steendrukken. Uit te geven in drie verschillende verschijningsvormen.

Hier draait ’t om de rechter versie, die in de zilverkleurige cassette. Met dat rechthoekige gat en de groen-zwarte afbeelding erachter. Hé, heeft dat niet al wat weg van ‘Ensemble’? Jazekers!

Met Jean-Paul besprak ik namelijk het idee om die cassette nog wat spannender te maken. Door een opening met een extra steendrukje erachter. Volgens mij kon dat zonder meerkosten. Want ik was in het atelier Multiples/Multipels van Hans van Dijck in Antwerpen al aan de gang met de eerste opzet van mijn acht litho’s, verdeeld over twee stenen. En op één van die stenen was volgens mij op een slimme manier wel wat extra ruimte te creëren voor zo’n extra drukje. Het ‘oui’ van Jean-Paul was duidelijk.

Dat werd dus met Hans samen passen, meten, schuiven en nadenken over de juiste plaatsing van steen en papier in zijn steendrukpers. Kon er naast die vier in afmeting al vaststaande litho’s nog een langwerpige afbeelding bij komen? Yes, ’t kon! Zelfs twee stuks in elkaars verlengde.  Kreeg ik zowaar na het drukken een dubbele stapel.

overleg, met op de voorgrond de betreffende steen

Joepie, met het overschot kon ik in de toekomst vast wel iets. Hé, wacht even, ik wist ’t al. Een speciale nieuwjaarskaart. Maar ja, zoals altijd, zoiets bedenken is één en duurt kort, het daadwerkelijk creëren is twee en duurt veel langer.

Na de 1e drukgang van de vier litho’s met zwarte drukinkt ging ik eens bedenken wat ik met die uitgespaarde, nog maagdelijke extra ruimte op de steen ging doen. Onderstaande dus.

Eerst een test met een bladnerven-sjabloon op een oefensteentje, toen in de twee extra vakken op de grote steen dezelfde handeling, daarna de nodige bewerkingen er omheen en ten slotte drukgang twee. Op de laatste foto zie je waarom dat steendrukje voor de cassette en dat voor mijn Nieuwjaarswens de basiskleur groen hebben. Want bij die 2e gang voegden we in één keer meerdere kleuren toe . Met de zogenaamde irisdruk. Een absoluut hoogstaand staaltje van lithotechniek met petje af voor Hans. Die ervoor zorgde dat al die verschillende kleuren op de rol in één keer op precies de door mij bepaalde goeie plek terecht kwamen. Met groen bovenaan.

het resultaat met bovenaan de beoogde extra afbeeldingen

Uiteindelijk kon ik in Antwerpen acht stapels litho’s voor mijn ‘L’Art au Carré’ ophalen en twee van dat groene extraatje.

Wat dat ‘t? Nee zeg! Want alleen maar groentinten zijn alleen maar groentinten. Daar moest ik nog iets mee. Dus heb ik voor mijn livre d’art in de zilveren cassette elk extraatje nog eens met de hand bedrukt. Met een zelfgemaakte stempel van een mensfiguur en zwarte inkt.

Maar in een kaart die ‘Ensemble’ heet, volstaan met één mensfiguurtje? Dan klopt er natuurlijk iets niet.  Dus heb ik diezelfde techniek gebruikt om twee mensfiguren op ‘Ensemble’ leven in te blazen.

’t is even doorstempelen maar dan heb je ook wat

Omdat ik heel veel Nieuwjaarskaarten te versturen had (met vanzelfsprekend de bekende Kerstzegels), zijn die twee uitgegroeid tot een hele volksstam. Waarvan iedereen een eigen persoonlijkheid kreeg.Want bij dat handmatig inrollen en afdrukken ontstaan altijd variaties. Elke persoon ziet er iets anders uit.

zie alle onderlinge verschillen, bij maar drie van de vele Ensemble’s

Vooraf heb ik ze nog wel allemaal wat grond onder hun voeten en ruimte boven hun hoofden moeten ontnemen. Want bij zo’n lange kunstkronkelweg vergeet je nog wel eens iets. Ik had even geen rekening gehouden met de dwingende afmetingen van een A5-envelop. Tot volgende week.

TOOS