Stress, stress, vanwege mijn ‘the UOVO Project II’ en het noodweer in Noord-Italië

Vorig jaar mei. Mijn ‘the UOVO Project’ in Gubbio. Zie de video.

Drie maanden geleden. Toen er in Italië nog geen sprake was van noodweer. “Daniele”, zo vroeg ik aan Daniele Minelli, de man met de gouden kleihandjes, “kun jij voor mij begin mei weer een stel van die UOVO-vormen draaien? Net als vorig jaar?”. Nou, dat was geen probleem. Voor alle duidelijkheid: uovo is Italiaans voor ei.

in het atelier van mijn UOVO-draaier Daniele Minelli

Iets meer dan drie maanden geleden. “Giulia”, zo vroeg ik aan Giulia Rampini van Rampini Ceramiche d’Arte, “mag ik weer vier weken in jullie keramiekatelier komen werken en in het appartement daarboven verblijven?”. Ook dat bleek mogelijk.

in het atelier van Rampini Ceramiche d’Arte

Een aantal weken geleden. Delen van Noord-Italië overstroomden. Maar het zuidelijker gelegen Gubbio bleef daarvan verschoond. Zij ’t dat het weer onmiskenbaar te koud, te vochtig en te regenachtig was. Maar gelukkig kon ik in dit blog wel berichten over mijn brocche in de middeleeuwse ruimten van het Museo delle “Brocche d’Autore”. En over het ook al eeuwenoude illustere Festa dei Ceri op 15 mei. Waarbij de betrokken heiligen hadden besloten dat juist die dag, en ook alleen die dag, droog diende te blijven. Inspirerende evenementen tussen al het werken in het atelier door. Want van tevoren wist ik al dat ik hier weer echt aan de bak moest! Zij het toch anders en spannender dan gepland vanwege al dat water verderop in het noorden. Komt zo.

Daniele aan het werk

Daniele had niet alleen vier nieuwe UOVO-vormen van 40 cm hoog gedraaid, geheel naar mijn ontwerp van vorig jaar, maar ook nog eens twee van 50 cm. Op mijn eigenste verzoek.

met een van die grote UOVO in de auto van Giulia

Overigens wel afgestemd met Giulia. Want stel nou eens dat ze net niet in de oven zouden passen? ’t Leek me wel wat, een paar UOVO’s van nog weer een slag groter. Vorige week draaide Daniele er trouwens nog drie kleintjes bij. Vanwege een speciale opdracht uit Nederland. Maar dat wordt een ander verhaal. Ook kwamen Giulia en haar moeder Rossana na een zoektocht in hun gigantische magazijn nog eens, letterlijk, aandragen met twee speciale ei-vormen die me direct aanspraken. Oké, nog wat meer werk aan de winkel dus!

deel van het grote magazijn

Wel natuurlijk met technische begeleiding en ondersteuning van Giulia. Die, zoals ik een paar weken geleden schreef, veel eerder dan gedacht de zaak heeft moeten overnemen. Door het veel te vroeg overlijden van haar vader en mijn dierbare keramiek-maestro en vriend Giampietro Rampini. Want zoals zijn steun de afgelopen jaren voor mij onontbeerlijk was, is die van haar dat nu ook. Eigenlijk net zoals die van mijn meestersteendrukker Hans Van Dijck als ik in zijn Antwerpse atelier met litho’s bezig ben.

overleg met Giulia

Hier in Gubbio heb ik echt Giulia’s vakkennis nodig. Over het gedrag van klei. Over de vele soorten pigmenten en glazuren. En natuurlijk over de stapsgewijze ovenbehandelingen met bijbehorende temperaturen. Als kind heeft ze dat allemaal met vele paplepels binnen gekregen. En nu, net dertig jaar jong, is ze de derde generatie Rampini in het familiebedrijf. Terwijl ze ook nog bezig is om haar studie aan de bekende kunstacademie van Perugia af te ronden. Twee, nee, drie petjes af voor haar!

de 1e stap bij zo’n groot, nog snijbaar UOVO

weer de eerste stappen, maar dan bij een UOVO van 40 cm hoog

Maar hoe zit dat nou met de invloed hier van die gigantische wateroverlast daar in het noorden? Heel simpel! Zoals ik al aanhaalde, het was hier onbehoorlijk koud, vochtig en regenachtig. De slechtst denkbare combinatie voor het doen drogen van mijn nog kleivochtige UOVO’s. Eerst was dat nodig opdat ik er in kon snijden en kerven. Maar dan! Droog moesten ze worden. Om in de oven een eerste hardingsproces te ondergaan. En dat deden ze dus maar niet. Buiten zetten in de zon? Welke zon! Drogen in het atelier? Te koud en vochtig! Het duurde en duurde maar.

overleg terwijl de ei-objecten maar heel, heel langzaam, veel te langzaam staan te drogen

Van de vier afgesproken weken hier verstreken er twee voor ze uiteindelijk verantwoord de oven in konden zonder risico op scheuren. Maar dan ben je er nog lang niet. Het witte glazuurbad wacht om ze in onder te dompelen. De nieuwe witte huid moet glad geschraapt worden. Opnieuw uitharden in de oven om er goed op te kunnen schilderen. En uiteindelijk de ultieme ovenbehandeling. Opdat de fletsgekleurde pigmenten hun magische sprankeling krijgen.

nog steeds niet droog genoeg

ja, eindelijk konden ze de oven in voor de 1e behandeling, waarna ze er dus zo uitkomen

wij allemaal blij (Giulia, moeder Rossana en ik), er kan gedompeld worden in het witte glazuurbad

oneffenheden in de nieuwe, witte glazuurhuid weg schrappen

eindelijk aan de gang met beschilderen, i.v.m. de tijd bij sommige zonder nog een ovenhardingsproces, bij de andere na dat proces

en als alles klaar is wacht de oven voor de laatste behandeling

Spanning, stress, hoezo?  Ik heb ten slotte voor de terugweg al ruim van tevoren geplande afspraken staan in zowel Frankrijk als Nederland. De afloop? Nog onbekend. Tot volgende week.

TOOS

Tijdreizen? Een makkie! Oftewel waarom de Campari Spritz juist bij Bar San Martino zo goed smaakt.

de Via dei Consoli in Gubbio met uitzicht op een deel van de gevel van de Chiesa di San Domenico

Tijdreizen? Onmogelijk? Nee hoor. Fluitje van een eurocent.Tijdens mijn verblijf in het Italiaanse Gubbio in april/mei hoefde ik er alleen maar vanaf het terras van de Bar San Martino  de Piazza Giordano Bruno voor over te steken en door de grote deur de Chiesa di San Domenico  binnen te lopen. Oké, daar kwamen dan dus wel due santi aan te pas. Maar daaraan in Italië ontkomen? Dat kun je rustig vergeten. Laat ik dus eerst die twee heiligen maar eens langslopen.

  de Piazza Giordano Bruno ’s avonds

Die San Martino, onze Sint Maarten of Martinus, de Romeinse soldaat die zijn mantel letterlijk deelde met een arme zwerver, is de naamgever van de oudste wijk in het middeleeuwse Gubbio. En heeft dus ook zijn naam verbonden aan mijn Campari Spritz bar. De Bar Pizzeria San Martino. Onze stambar zogezegd. Ontdekt in 2019 bij mijn eerste verblijf in Gubbio, op wat we al snel ‘ons plein’ doopten. Het gezelligste, markantste plein van de stad. De terrasplek waar levensgezel me regelmatig heen sleept na een dag hard werken in het keramiekatelier van maestro Giampietro Rampini. Om bij te komen met een overheerlijke Campari Spritz. Let wel, geen zoetige Aperol maar lekker bittere Campari!!Met ook nog gratis hapjes. Maar daarover straks meer.

heerlijk bijkomen met een Campari Spritz en mijn e-reader op het terras van de Bar San Martino, met recht boven het dichtsbijzijnde glas de openstaande tijdreisdeur

Eerst nog die San Domenico, onze Sint Dominicus, stichter van de Orde der Dominicanen.  Maar dat dus niet alleen. Nee, ook geëerd met de naam van de oudste kerk van Gubbio. Die 12e eeuwse, in bouw best eenvoudige Chiesa di San Domenico. Met in de gevel  die speciale tijdreisdeur.

Als je daar door naar binnengaat, kom je echt direct in een andere tijd terecht. Eigenlijk in diverse tijden tegelijk. Want dat is het interessante aan oude Italiaanse kerken. Daar zijn geen 16e eeuwse  protestante beeldenstormen overheen gegaan zoals in onze Lage Landen. Of, zoals in Frankrijk, eind 18e eeuw de Revolutie. Met als gevolg heel wat vernielde kerkinterieurs.

het interieur van de San Domenico

Nee, In Italië konden ze ongestoord eeuwenlang hun kerken telkens weer aanpassen aan de modetrends. Van de Italiaanse Gotiek via de Renaissance, het Maniërisme, de Barok en Rococo naar het Neoclassicisme. Om maar wat stromingen te noemen.

Zo loop je in de San Domenico direct het begin van de 15e eeuw binnen. Met in de kapellen  links en rechts fresco’s van  ene Ottaviano Nelli (1375-1444?). Een echte Eugubino, geboren en getogen in Gubbio.

de fresco’s van Ottaviano Nelli

Ik had, eerlijk gezegd, voor 2019 nog nooit van hem gehoord, maar hij was wel wereldberoemd in Umbrië en wijde omstreken. In kerk na kerk schilderde hij fresco’s, muren vol fresco’s. In Gubbio alleen al in vier stuks. Allemaal min of meer bewaard gebleven. In Nederland zingen we uit volle borst hosanna bij elk kleinste stukje fresco dat nog ergens onder allerlei dikke lagen schilder en stucwerk te voorschijn komt. En daar in Italië, in Gubbio, in de San Domenico? Vierkante meters vol, gewoon zomaar voor je neus. Als begin van een kunstzinnige tijdreis. Want een paar stappen verder sta je oog in oog met de vrijwel onvermijdelijke Maria Magdalena. In 1612 geschilderd door Giovanni Baglione, in zijn tijd een bekend kunstenaar in Rome.

Maria Magdalena, olieverfschilderij van Giovanni Baglione (1612)

Laat ik nou net vorig jaar een paar blogs aan haar hebben gewijd toen ik in Frankrijk op een soort Maria Magdalena speurtocht was! Naar de Bijbelse vrouw die nooit heeft bestaan. Best magnifiek zoals het Vaticaan al eeuwen lang weet rond te strooien met fake news. Lees m’n stukjes er hier, hier en hier maar op na. Maar de tijdreisverrassingen houden niet op.

San Antonio Abate, terracottabeeld van Maestro Georgio

Want het terracottabeeld van San Antonio hierboven, gemaakt door Giorgio Andreoli (1470-1555), is echt heel bijzonder. Als mijn eigenste keramist Giampietro de naam van Maestro Giorgio uitspreekt, valt hij bijkans in aanbidding op z’n knieën. Zó belangrijk is deze in Gubbio werkzame keramist geweest in het vervolmaken van de zogenaamde lustro-techniek die vandaag de dag nog overal wordt toegepast.  Zijn keramiek vind je over de hele wereld terug in allerlei musea. En dan staat daar zomaar zijn ‘San Antonio Abate’ in een relatief eenvoudige kerk rustig een beetje voor zich uit te staren!

Echt één van de vele verrassingen op mijn tijdreizen in de San Domenico. Maar altijd was Bar San Martino vertrek of eindpunt voor levensgezel en mij.

door de tijdreisdeur weer terug naar de moderne tijd en de Bar Pizzeria San Martino op de achtergrond

Om daar, in de huidige tijd, met onze Campari Spritz in de hand de Commedia dell’arte van het Italiaanse leven gade te staan. Het leven zoals zich dat daar al eeuwen afspeelt. Op dat plein waar jong en oud zich mengt, waar iedereen elkaar kent, waar de laatste roddels en politieke nieuwtjes worden besproken, waar de dochter de oude moeder meeneemt voor een drankje, waar kinderen die stijl van leven van de oudjes meekrijgen. Machtig om dat gade te slaan.

effe bijkomen op de trappen van de kerk

weet je nog wel, toen …..

vrouwenproblemen?

wat ik nou toch heb meegemaakt!

je kunt er niet jong genoeg mee beginnen, met dat pleinleven in Gubbio

hier worden de wereldproblemen opgelost

hier vermoedelijk niet

foto’s vanaf ongeveer hetzelfde punt, de trap van de kerk, overdag en ’s avonds

herken je die regelmatige pleingangster rechts al?

leuke pleinfeestjes zijn natuurlijk ook nooit weg

ook nog maar even de stevige achterkant van de Chiesa di San Domenico

Vaak leenden die taferelen zich voor een tweede glas. Ook vanwege de uitgebreide happen erbij. Dan hadden we gelijk zoveel gegeten dat aan ons avondmaal was voldaan. Ontken maar eens dat gemak de mens dient. Tot volgende week.

TOOS