De Kiefer Beleving II

Een beleving, of experience zoals dat tegenwoordig eigenlijk heet, was ‘t, daar op La Ribaute bij Barjac. De Kiefer Experience zogezegd. Vorige week las je hier al over die wereldberoemde kunstenaar en over de aanloop naar La Ribaute. Nu de uitloop.

Zie je me staan op de foto hierboven? Daar aan de verre einder van die immense hal. Tussen drie immense Kiefer-schilderijen? Enig idee van de hoogte ervan? Met m’n neus heb ik er bovenop gestaan en de intensiteit ervaren. Duizelig werd ik bij het langzaam weer afstand nemen en het ervaren van ruimte en grootte. Zodat buiten even bijkomen geen kwaad kon.

eerst nog even een uitsnee van de bovenste foto

even bijkomen buiten die gigantische kunsthal

Want in de voorgaande kleine twee uur van onze groepsrondleiding had ik al het nodige overdonderends meegemaakt. Een gevoel dat heel moeilijk in foto’s is te vangen. Zeker niet als die ook nog stiekem, dus per definitie te snel, moeten worden geschoten. Dat was de groep namelijk gelijk aan het begin al duidelijk gemaakt: no photos. Maar ja, er zijn natuurlijk altijd wel een paar van ‘hoezo?’. Leer mij levensgezel kennen! Zeker bij zo’n ‘experience’.Die hoezo’ers vonden elkaar al snel met gezamenlijke trucjes om toch buiten het potje te piesen. Tja, en wie ben ik dan om daar nu geen gebruik van te maken.

start van de Kiefer-queeste

in die buis met levensgezel als laatste in de rij

Met o.a. deze ondergrondse foto’s van de start van onze Kiefer-queeste. Want na zijn aankoop van dit grote terrein  in 1992, ooit een industrieel zijdecomplex,  begon Kiefer gelijk met er een volstrekt unieke plek van te maken. Een soort totaalkunstwerk dat nu is ondergebracht in de Eschaton-Anselm Kiefer Stichting.

Google Earth foto van het complex

Kiefer ontwierp in de loop der jaren een samenhangend bovengronds netwerk van nieuwe bomenaanplant, paden, ateliers, glazen kassen, installaties, expositiehallen voor zijn schilderijen, opslagplaatsen voor materiaal en archieven. Maar ook ondergronds ging hij aan de gang. Gevolg: een uitgehakt stelsel van ruimten en gangen.

uitgehakt in de rotsgrond en opgebouwd als …. , zeg ’t maar

Waarbij je dan via wat traptreden ineens weer bovengronds komt. In een hal met aan de muren van die grote schilderijen waarmee Kiefer wereldwijd bekend is geworden.

en dan ineens om het hoekje

En zoiets niet één maar meerdere keren.

Met telkens weer hallen met die vaak zo donkere werken met hun dreigende atmosfeer en beladen ymboliek. Over creatie en verval, orde en chaos. Met als inspiratiebronnen de noordelijke mythologie, opera’s van Wagner, de Duitse geschiedenis met naziverleden en Holocaust, de Joodse kabbala, christelijke thema’s, het oude Egypte. Pffff, even ademhalen. Want dan zijn daar ook nog de in schilderijen geschreven teksten van door hem bewonderde dichters, architectuur, de kosmos en plaatsaanduidingen van sterren gebruikt door de NASA. Oh ja, en natuurlijk de middeleeuwse alchemie. Dat brein van Kiefer lijkt me één groot naslagwerk waarbinnen ’t vaak heel erg druk is. Razend knap vind ik ’t hoe hij zijn hele kunstenaarsleven lang daar elke keer weer nieuwe uitdrukkingsvormen voor vindt.

Of ik allemaal begrijp wat hij mij voorschotelt? Nee. Maar dat hoeft ook niet. Het is gewoon een kwestie van ondergaan en voelen. Waarbij zijn zeer ongebruikelijke materiaalgebruik ook een grote rol speelt. Kijk maar eens naar dit filmpje.

En wat hiervan te denken?

Takken, loden platen, stro, mest, zonnebloemen, gebroken glas, beton, verroest ijzer, te gek voor woorden wat hij allemaal gebruikt. Duidelijk eerst creatie, dan het onvermijdelijke verval. Want hoeveel werk zullen restaurateurs daar in de toekomst niet aan gaan krijgen. Maar wie dan leeft, dan zorgt: orde en chaos. Zou daar misschien dat Oud-Griekse woord ‘eschaton’ (einde der tijden)in de naam van de stichting op duiden?

Hoewel zijn schilderijen soms al min of meer 3-dimensionaal zijn, bemoeit Kiefer zich ook graag met het echte 3-dimensionale werk. Zoals bij de uitsmijter van de rondleiding.

een Google Earth foto van die torens, let op de schaduwen ervan

Een groep van op het oog bijna in elkaar stortende torens van betonnen bakken.  Te voorschijn komend op allerlei foto’s. Maar ja, dit is dan ook de enige plek waar je vrij mag fotograferen.

Hoe wrak wil je ’t hebben! Hoezo verval! Maar reken maar dat al die segmenten verantwoord verankerd zijn. Die gaan beslist nog heel lang mee.

Dit alles is maar een keus uit Kiefers Gesamtkunstwerk dat nog veel meer omvat . Echt geweldig dat hij ons zoiets wil nalaten. Waarbij het ook nog niet eens af is. Elk jaar keert hij vanuit Parijs terug voor weer nieuwe toevoegingen. Want een dikke 10 jaar geleden schafte Kiefer onder de rook van die stad een nieuw atelier aan. Natuurlijk ook weer gigantisch groot. Kijk maar even.

Maar La Ribaute is zijn levenswerk. Daar kwam ook de vraag bij me op ‘wie, behalve musea, kopen nou in godsnaam die joekels van schilderijen’. Want voor boven de bank?  Maar dat wordt vast nog wel een ander verhaal. Net zoals ook de komende grote Kiefer-expositie in Museum Voorlinden. In oktober. Of ik daar heen ga? Je mag één keer raden! Tot volgende week.

TOOS