Eens een keer Kunst Cadeau? Waarom niet?

Eens in de week schrijf ik dit blog TOOS&ART op WordPress. En gemiddeld 5 à 6 keer per jaar nog mijn Nieuwsbrief. Die gaat via het platform Mailchimp naar een uitgebreid emailbestand als ik iets te melden heb over mijn eigen kunstactiviteiten en aanverwante artikelen.

Die komen natuurlijk ook wel naar voren in dit blog maar dan toch op een andere manier. Recent verstuurde ik zo mijn ‘Nieuwsbrief oktober/november 2022’. Die wil ik mijn trouwe lezers hier eigenlijk niet onthouden. Onder andere ook vanwege dat Kunst Cadeau uit de titel hierboven. Want waarom zou je in de komende winter- en feestmaanden niet eens lekker uitpakken met het cadeau geven van kunst?  Hoe dat zit? Dat staat dus in deze Nieuwsbrief!

NIEUWSBRIEF TOOS van HOLSTEIN

oktober/november 2022

The show goes on

in Theater De Wegwijzer met ‘baas’ Trudy Wams

In mijn vorige Nieuwsbrief meldde ik ’t al, de opening van mijn expositie ‘De Wereld als Schouwtoneel’ in Theater De Wegwijzer in het Zeeuwse Nieuw- en Sint Joosland. Die opening is geweest, de tentoonstelling loopt nog wel even door. In ieder geval tot eind april. Want dan is, voorlopig, de laatste voorstelling gepland van dit theaterseizoen. Kijk maar eens in het programma, er staan prachtige optredens geprogrammeerd. Vooraf en achteraf (en op afspraak) kun je dan ook nog genieten van mijn schilderijen. En na april? Dat lees je nog wel.

In deze aflevering van mijn wekelijkse blog TOOS&ART (abonneren is daar zo gebeurd) kun je het nodige lezen over  ‘De Wereld als Schouwtoneel’.

gedeelte van mijn aandeel in ‘NAZOMEREN’ bij Galerie Drentsche Aa

Iets sneller stopt in Galerie Drentsche Aa in Balloo de groepsexpositie ‘NAZOMEREN’ waar ook mijn kunst deel van uitmaakt. Toen mijn, ook nog eens verlengde, grote solo en zomertentoonstelling ‘De Verwondering’ daar afliep, wilde galerist Jan Wekema absoluut nog een aantal werken van mij houden. Logisch, ‘De Verwondering’ was ten slotte zeer succesvol geweest. Nou, waarom niet? Dus tot 27 november is er nog een mooie collectie van mijn schilderijen en keramiek te bezichtigen.

Over beide exposities staan onderaan meer gegevens.

Toch maar mooi bij de 25 meest gekozen kunstenaars van Nederland

 Niet bij de laatste 8 finalisten, zo oordeelde de hoge hoed van het kunstpanel bij de verkiezing van de Kunstenaar van het Jaar 2023. Wel bij de 20 meest gekozen kunstenaars van de 90 genomineerden, zo oordeelden de stemmers in de publieksronde. Dat van die 25 komt door de toevoeging van nog 5 zogenaamde wild cards.

Hierbij wil ik graag iedereen die een stem op mij uitbracht heel hartelijk danken. Want ’t zegt natuurlijk toch wel iets als je van al die duizenden en duizenden Nederlandse kunstenaars op deze sublieme manier wordt gewaardeerd. Dat geeft een warm gevoel.

Kunst Cadeau om ’t warm van te krijgen in de wintermaanden

hoekje in mijn atelier met keramiek, beeld, steendrukken en olieverf

Brandend gas levert warmte, alhoewel deze winter misschien wat minder. Maar van aansprekende kunst krijg je het zelf emotioneel gezien ook warm, net zoals degenen die je met kunst verwent in de komende feestdagentijd. Dus richt ik de komende twee eerste zondagen van de maand (6 november en 4 december, 13-17 uur) bij de Middelburgse Kunst & Cultuurroute m’n atelier in met , prijstechnisch gezien, kunst voor ieder wat wils. Keramiek, steendrukken, ‘The 70-Series’ met olieverfjes (20-20 cm) en mixed media op aludibond (25-25 cm), aquarellen, beelden en grotere tot grote schilderijen. Welkom in mijn warme 18e eeuwse atelier aan de Korendijk 56.

keramiek, dit jaar gemaakt in het Italiaanse Gubbio

 Toos van Holstein

‘for me art is travelling the mind’

– ‘De Wereld als Schouwtoneel’ solotentoonstelling van Toos van Holstein vanaf 25 september in Theater De Wegwijzer, Molenweg 25, 4339 AA Nieuw- en Sint Joosland

–  groepsexpositie ‘NAZOMEREN’  met Toos van Holstein  tot 27 november

Galerie Drentsche Aa, Balloo 27, 9458 TA Balloo (Drenthe), open vr, za, zo 13-17 uur

tel. 0592 241214

www.galeriedrentscheaa.nl

website www.toosvanholstein.nl        

e-mail: toosvanholstein@xs4all.nl

wekelijks blog ‘TOOS&ART’ https://toosvanholstein.wordpress.com/

ook actief op Facebook, YouTube, LinkedIn, Instagram, Twitter, Pinterest, Pictify, Tumblr

Geen Rode Kruis maar het Ware Kruis

Arezzo, de aanleiding voor dit verhaal

December is echt zo’n maand van de fantastische en onmogelijke verhalen. Want dat er een oude man in een lange rode mantel met een lange staf en een lange witte baard op een schimmel over daken kan rijden? Of dat er zo’n buikig Amerikaans joho-figuur als slapper dan slap aftreksel van onze eigen Sinterklaas op een slee met rendieren door de lucht suist? En dan ook nog zo stom is om aan de Noordpool te wonen en niet in Spanje? Hoe verzin je ‘t! Moeten we zo’n dumbo nu echt zien als een symbool voor Kerst? Daarbij vergeleken wordt het christelijke Kerstverhaal bijna aannemelijk. Afgezien dan natuurlijk dat van de Onbevlekte Ontvangenis. Bij het waarheidsgehalte daarvan heb ik toch wel enige twijfel.

Arezzo, bij de kathedraal

Maar in het Toscaanse Arezzo, weer zo’n parel van een middeleeuwse Italiaanse stad met veel kunstige schatten, kwam ik ‘De Legende van het Ware Kruis’ tegen. Rond Kerst eigenlijk best wel een passend, stichtelijk en zeer verrassend verhaal dat ik in mijn katholieke opvoeding blijkbaar helemaal heb gemist. Foei Toos, niet goed opgelet bij catechisatie? Maar die schade kon ik in Arezzo via een stijve nek mooi inhalen. Bij een eeuwenoud stripverhaal, nog  zonder tekstballonnen. Als fresco door de beroemde Piero della Francesca (1412-1492) en zijn assistenten geschilderd. Hoog op de muren van de hoofdkapel van de Basilica di San Francesco. En letterlijk zeer illustratief voor bijbelles aan de grote ongeletterde meerderheid van de middeleeuwers.

voorgevel van de Basilica die San Francesco

het inwendige van de Basilica met helemaal achterin de kapel met het beroemde fresco

in die kapel

Begrijp je die stijve nek? Hooguit 15 bezoekers mochten er tegelijkertijd in en dan kreeg je 20 minuten om je te verbazen en te verlekkeren. Aan wat gezien wordt als het opus magnum van één van de grote kunstvernieuwers in de Vroeg-Renaissance en één van de beroemdste schilders uit de 15e eeuw. Zeggen deze in de kunstgeschiedenis beroemde portretten je misschien iets? Ook van zijn hand.

Piero della Francesca, Portretten van Federico da Montefeltro en Battista Sforza

Maar nu dus een korte samenvatting van die Legende van het Ware Kruis. Nou ja, van een van de versies dan. Geboekstaafd in de 13e eeuwse Legenda Aurea. Geschreven door Jacopo de Voragine. Een boek dat ik hier al eens vaker vermeldde.

het aanzicht van de kapel

Als Adam (die van Eva) sterft, krijgt zijn zoon Seth van de aartsengel Gabriël boomzaadjes(van die Paradijselijke boom met die appel) die hij in de mond van zijn vader moet leggen om diens ziel te redden. Nadat Adam begraven is, ontspring daaraan dan ook een boom. Speciale plek, nietwaar? En hoe zou die boom trouwens geworteld zijn? Stomme vragen natuurlijk.

rechts zit Adam te sterven, in het midden ligt zijn dode lichaam

detail waarbij hij de boomzaden in zijn mond heeft gekregen

Millennia verstrijken. En die boom maar groeien. Tot koning Salomo zijn grote tempel gaat bouwen  in Jeruzalem. Waarbij hout nodig is voor een brug. Dat van Adam’s boom natuurlijk! Als de koningin van Sheba haar Oud-Testamentische bezoek aan Salomo brengt, krijgt ze vibraties bij die brug. Met het bijbehorend visioen dat dit hout ooit gebruikt gaat worden voor het ontstaan van een nieuwe orde in Israël. Even voor de duidelijkheid, we zitten ergens in de 10e eeuw v.C.

rechts de koningin van Sheba die het hout uit de boom aanbidt

de koningin vertelt haar visioen aan Salomo

Als de koningin dit vertelt aan Salomo laat hij de brug afbreken en de balk verdwijnen. Dit visioen mag niet uitkomen. Had ie gedacht! Dat hout is bestemd voor het kruis van Jezus.

Salomo laat de balk weghalen en verstoppen

Dat het dus uiteindelijk ergens in een poel water naar boven komt en baders daar van allerlei zieken geneest? Logisch toch? Maar nu toont het fresco een staaltje tijdreizen zoals wij dat alleen in science fiction meemaken. Via een afbeelding van de Annunciatie aan Maria belanden we zomaar huppakee  in de 4e eeuw n.C. Bij keizerin Helena. Moeder van Constantijn, de eerste Romeinse christenkeizer. Zij gaat in Jeruzalem op zoek gaat naar de plek waar het kruis is verborgen. Natuurlijk vindt ze die. Maar daarvoor moet eerst de Jood Judas, toepasselijke naam trouwens, zeven dagen in een diepe, droge put opgesloten worden voordat hij doorslaat.

Judas wordt voor 7 dagen neergelaten in de droge put totdat hij vertelt waar het Ware Kruis ligt verborgen

Blijken op die plek ineens drie kruizen te liggen. Welke van de drie dus. Maar Helena kent wel een goeie test. En ja, het derde exemplaar doet een dode opstaan. Klus geklaard.

de kruizen worden opgegraven, met op de achtergrond Jeruzalem, geïnspireerd op het Arezzo uit de tijd van Piero della Francesca

met het derde kruis wordt een dode weer tot leven gewekt

Dat het kruis een paar eeuwen later gestolen wordt door een heidense Perzische keizer maar bij een woeste veldslag met zijn gelovige Byzantijnse ambtgenoot wordt terug veroverd en naar Jeruzalem wordt teruggebracht? Allicht!

het kruis wordt na de terugverovering in triomf naar Jeruzalem teruggebracht

Hoe ’t verder ging? In allerlei kerken wordt beweerd dat ze op z’n minst een splinter ervan bezitten. En in Ethiopië weet een orthodox-katholieke kerk zelfs zeker het volledige Ware Kruis nog te bezitten. Zoals altijd, een geloof heeft vele facetten.

Maar hoe dan ook, ik wens een ieder fijne en coronavrije Kerstdagen toe. Met of zonder kerstboom, met of zonder het Kerstverhaal en met of zonder de Legende van Het Ware Kruis. En die dikbuikige joho-figuur? Ach, laat maar. Tot volgende week.

TOOS

De Beentjes van Sint-Hildegard

Dit frappante, persoonlijke verhaal had ik nog even opgespaard tot de donk’re dagen rond Kerst. Een verhaal met daarin de heilige middeleeuwse Hildegard von Bingen in de hoofdrol. Want in deze periode kijken we niet op een paar heiligen meer of minder. Met natuurlijk hun bijbehorende wonderbare levensverhalen. Denk maar aan het kerstverhaal met Maria, Jozef en Jezus. En Balthasar, Caspar en Melchior, de drie wijze koningen uit het oosten, die er nog aan zitten te komen. Maar ze halen 6 januari vast wel. Allemaal heilig verklaard. Net zoals Saint Silvestre die ons van het oude naar het nieuwe jaar begeleidt op Sylvesterabend. Zoals Oudejaarsavond op z’n Duits heet.

Jeroen Bosch, De aanbidding door de Drie Koningen

Als kind groeide ik op met al die Bijbelse vertellingen. Juist in deze periode pakte pappa dan zijn doosje met heiligenplaatjes, nam er eentje uit en begon te vertellen. Daar komt vast mijn fascinatie vandaan voor die vaak wonderlijke, bizarre en soms ook gruwelijke verhalen over al die  Roomse heiligen. Want heilig werd je echt niet zomaar. Onthoofding, opkoken in een grote pot, vel afstropen, gespietst worden, de sprookjes van de gebroeders Grimm zijn er niks bij. Maar het kon ook anders. Zoals bij Hildegard von Bingen (1098-1179).

het balkon in Gubbio zomer 2019

Maar nu moet ik eerst  terug naar een zonnig balkon in de zomer van vorig jaar. In het Italiaanse Gubbio. Ik verkeerde een maand lang in die prachtige middeleeuwse stad vanwege een expositie en om keramiek te beschilderen. Dat valt hier en in daarop volgende blogafleveringen terug te lezen.

Daarnaast was ik ook bezig mijn ‘The 70-Series’, die in Nederland geëxposeerd zou gaan worden, voor te bereiden. Op dat balkon dus.

nogmaals dat balkon

En in mijn ‘vrije tijd’ zat ik een beetje te vegen op mijn iPad. Ongetwijfeld weet je hoe dat gaat. Je begint ergens, verdwaald en komt bij iets volstrekts onverwachts uit zonder te weg daarheen nog te kunnen reproduceren. Zo zat ik plots in een middeleeuwse tekst over het vrouw-zijn en over haar seksuele gevoelens. Hè, in de middeleeuwen! Ja, en ook nog geschreven door een vrouw. Die combinatie inspireerde me. Daardoor ontstonden op dat balkon van het appartement waar levensgezel en ik verbleven een paar nieuwe kunstwerken voor ‘The 70-Series’.

een van die twee werken voor ‘The 70-Series’

de tweede

De letterlijke tekst en de naam van de schrijfster? Oeps! Die was ik al snel daarna weer vergeten. Drukte of grijze-haren-gaatjes in de zeef van mijn geheugen? Ach, daar ga ik me maar niet druk om maken.

Nu door naar oktober van dit jaar. In het Twentse Diepenheim ging op zondag 4 oktober de 4e editie los van mijn expositie ‘The 70-Series and More’ bij Galerie Àlafran. Met daarin nu ook opgenomen de twee kunstwerken van hierboven. Die zondag kwam toevallig ook heel mooi uit omdat ik vanwege een al veel eerder gemaakte familie afspraak op 2 en 3 oktober toch in de buurt van Diepenheim moest zijn. Ter familie-leering ende vermaeck werd toen ook de film ‘De Beentjes van Sint-Hildegard’ getoond. Wel over gelezen en gehoord, maar nog niet gezien. Waar kun je die film van cabaretier Herman Finkers trouwens beter bekijken dan in zijn eigen regio Twente. Een aanrader trouwens, die Beentjes enz. Een prachtige mix van humor, tragiek en levenswijsheid.

Ik leerde er twee dingen van. Eén: met die beentjes worden de botten van Sint Hildegard von Bingen bedoeld die bewaard worden in een gouden reliekschrijn in de kerk van Eibingen (Duitsland).

de reliekschrijn met beenderen van Hildegard von Bingen

Hildegard noteert haar visioen op een wastablet en een secretaris neemt dit over op perkament

Twee: maar natuurlijk, dat was de non van de tekst die me inspireerde! Een absoluut bijzondere vrouw, die Hildegard. Geboren in een adellijke familie, behept met het krijgen van visioenen, stichtster van  twee eigen kloosters voor vrouwen, componiste, schrijfster over theologie, natuur, kosmologie en geneeskunde, corresponderend met allerlei hoge gezagsdragers en daarbij lekker recalcitrant. Hoezo zouden vrouwen geen homo universalis kunnen zijn?

En nu de pointe van dit verhaal. Weet je welke werken van mij de eerste waren die bij de opening op 4 oktober werden verkocht aan twee verschillende kopers? Die twee gebaseerd op haar tekst.

met de koper van een van de twee ‘Hildegard’ werken op de foto bij de opening

Waarvan ik nu ook weer weet dat die begint met “als een vrouw de liefde bedrijft met een man, voelt ze de warmte tot in haar brein. Dat brengt een zinnelijke verrukking teweeg …..  “. Enzovoorts. Niet slecht toch, voor een non? Tot in het nieuwe jaar, tot volgende week.

TOOS

De Beentjes van Sint-Hildegard

Dit frappante, persoonlijke verhaal had ik nog even opgespaard tot de donk’re dagen rond Kerst. Een verhaal met daarin de heilige middeleeuwse Hildegard von Bingen in de hoofdrol. Want in deze periode kijken we niet op een paar heiligen meer of minder. Met natuurlijk hun bijbehorende wonderbare levensverhalen. Denk maar aan het kerstverhaal met Maria, Jozef en Jezus. En Balthasar, Caspar en Melchior, de drie wijze koningen uit het oosten, die er nog aan zitten te komen. Maar ze halen 6 januari vast wel. Allemaal heilig verklaard. Net zoals Saint Silvestre die ons van het oude naar het nieuwe jaar begeleidt op Sylvesterabend. Zoals Oudejaarsavond op z’n Duits heet.

Jeroen Bosch, De aanbidding door de Drie Koningen

Als kind groeide ik op met al die Bijbelse vertellingen. Juist in deze periode pakte pappa dan zijn doosje met heiligenplaatjes, nam er eentje uit en begon te vertellen. Daar komt vast mijn fascinatie vandaan voor die vaak wonderlijke, bizarre en soms ook gruwelijke verhalen over al die  Roomse heiligen. Want heilig werd je echt niet zomaar. Onthoofding, opkoken in een grote pot, vel afstropen, gespietst worden, de sprookjes van de gebroeders Grimm zijn er niks bij. Maar het kon ook anders. Zoals bij Hildegard von Bingen (1098-1179).

het balkon in Gubbio zomer 2019

Maar nu moet ik eerst  terug naar een zonnig balkon in de zomer van vorig jaar. In het Italiaanse Gubbio. Ik verkeerde een maand lang in die prachtige middeleeuwse stad vanwege een expositie en om keramiek te beschilderen. Dat valt hier en in daarop volgende blogafleveringen terug te lezen.

Daarnaast was ik ook bezig mijn ‘The 70-Series’, die in Nederland geëxposeerd zou gaan worden, voor te bereiden. Op dat balkon dus.

nogmaals dat balkon

En in mijn ‘vrije tijd’ zat ik een beetje te vegen op mijn iPad. Ongetwijfeld weet je hoe dat gaat. Je begint ergens, verdwaald en komt bij iets volstrekts onverwachts uit zonder te weg daarheen nog te kunnen reproduceren. Zo zat ik plots in een middeleeuwse tekst over het vrouw-zijn en over haar seksuele gevoelens. Hè, in de middeleeuwen! Ja, en ook nog geschreven door een vrouw. Die combinatie inspireerde me. Daardoor ontstonden op dat balkon van het appartement waar levensgezel en ik verbleven een paar nieuwe kunstwerken voor ‘The 70-Series’.

een van die twee werken voor ‘The 70-Series’

de tweede

De letterlijke tekst en de naam van de schrijfster? Oeps! Die was ik al snel daarna weer vergeten. Drukte of grijze-haren-gaatjes in de zeef van mijn geheugen? Ach, daar ga ik me maar niet druk om maken.

Nu door naar oktober van dit jaar. In het Twentse Diepenheim ging op zondag 4 oktober de 4e editie los van mijn expositie ‘The 70-Series and More’ bij Galerie Àlafran. Met daarin nu ook opgenomen de twee kunstwerken van hierboven. Die zondag kwam toevallig ook heel mooi uit omdat ik vanwege een al veel eerder gemaakte familie afspraak op 2 en 3 oktober toch in de buurt van Diepenheim moest zijn. Ter familie-leering ende vermaeck werd toen ook de film ‘De Beentjes van Sint-Hildegard’ getoond. Wel over gelezen en gehoord, maar nog niet gezien. Waar kun je die film van cabaretier Herman Finkers trouwens beter bekijken dan in zijn eigen regio Twente. Een aanrader trouwens, die Beentjes enz. Een prachtige mix van humor, tragiek en levenswijsheid.

Ik leerde er twee dingen van. Eén: met die beentjes worden de botten van Sint Hildegard von Bingen bedoeld die bewaard worden in een gouden reliekschrijn in de kerk van Eibingen (Duitsland).

de reliekschrijn met beenderen van Hildegard von Bingen

Hildegard noteert haar visioen op een wastablet en een secretaris neemt dit over op perkament

Twee: maar natuurlijk, dat was de non van de tekst die me inspireerde! Een absoluut bijzondere vrouw, die Hildegard. Geboren in een adellijke familie, behept met het krijgen van visioenen, stichtster van  twee eigen kloosters voor vrouwen, componiste, schrijfster over theologie, natuur, kosmologie en geneeskunde, corresponderend met allerlei hoge gezagsdragers en daarbij lekker recalcitrant. Hoezo zouden vrouwen geen homo universalis kunnen zijn?

En nu de pointe van dit verhaal. Weet je welke werken van mij de eerste waren die bij de opening op 4 oktober werden verkocht aan twee verschillende kopers? Die twee gebaseerd op haar tekst.

met de koper van een van de twee ‘Hildegard’ werken op de foto bij de opening

Waarvan ik nu ook weer weet dat die begint met “als een vrouw de liefde bedrijft met een man, voelt ze de warmte tot in haar brein. Dat brengt een zinnelijke verrukking teweeg …..  “. Enzovoorts. Niet slecht toch, voor een non? Tot in het nieuwe jaar, tot volgende week.

TOOS

Een waargebeurd wonderbaar Paasverhaal

Pasen. Met daarbij het opstaan van Jezus uit de dood  als kerkelijk wonder.  Maar is ’t eigenlijk ook al geen wondertje dat hij elk jaar opnieuw  weer op een andere datum gestorven blijkt te zijn? Zijn geboorte wordt wel altijd op 25 december gevierd, maar zijn kruisiging en de daaraan gekoppelde opstanding op 1e Paasdag  vallen op steeds verschuivende datums. Best wonderlijk. Maar goed, daarover ga ik niet, dat doet ‘Rome’. Waar ik zo vlak voor de Pasen dit jaar aan moest denken is een ander wonderbaarlijk Paasverhaal dat zich vorig jaar afspeelde.

het plein waar zich dit Paasverhaal afspeelt

Levensgezel en ik bevonden ons toen, een volle drie weken eerder dan de Pasen nu, in Italië. In Toscane, om nauwkeuriger te zijn. Op bezoek bij Nederlandse vrienden in hun tweede huis ergens aan de kust. Zij hadden weer familie die wel vast in Toscane woonde maar dan een aardig stukje meer landinwaarts, iets ten zuiden van Florence. Die vonden het leuk als we op Tweede Paasdag met z’n vieren bij hun op bezoek kwamen. Met in het vooruitzicht eerst een bubbelende borrel en aansluitend  het onvermijdelijke Italiaanse restaurant was dat no problema natuurlijk. Maar bij aankomst bleek dat restaurant toch nog wel even een klein problema te zijn geweest.

Het eerste belletje voor een reservering: vol. Tweede belletje: vol. Derde belletje: we zijn dicht. Pas bij het vierde belletje: bingo. ’t Werd daardoor wel ietwat verder rijden. Alweer no problema. Onderweg naar dat vierde belletje keek levensgezel mij ineens vragend aan. “Ik zag net op een richtingenbord Vigline Valdarno staan. Was dat niet die plaats waar we ooit eens een aantal weken hebben gebivakkeerd?” Onzekerheid troef bij ons beiden. De vraag of we naar dat Vigline gingen werd overigens wel bevestigend beantwoord, maar onze onzekerheid moest nog even voortduren.

de binnenplaats van het complex voor de Biennale

Nu eerst een flink aantal jaren terug in de tijd. Ik was uitgenodigd om in december 2003 deel te nemen aan de Biennale Internazionale Dell’Arte Contemporanea in Florence en had daarop ja gezegd. Dat leek me wel leuk. Maar een paar weken in Florence zelf gaan zitten bleek toch een tikje buiten de begroting te vallen. Vandaar dat ik in een stadje 20 kilometer zuidelijker een soortement loft had gehuurd, bovenin een hoog appartementencomplex. Op een letterlijke steenworp afstand van het treinstation daar. Lekker makkelijk, direct de trein in en bij de halte Florence er weer uit. Maar of ’t nou in dat Vigline Valdarno van hierboven was geweest?  Het was hooguit  een heel bescheiden belletje dat er rinkelde.

Bij het binnenrijden van Vigline passeerden we in ieder geval wel een spoorwegovergang, maar verder? De parkeerplaats? Mwah! Toen in de binnenstad die arcade? Zou best wel eens kunnen. Daarna het grote plein? Ja, dit kenden we. We herinnerden ons toen ook een restaurant op dat plein. Ergens daar in die hoek. Ging daar niet ook een trap naar beneden naar een gewelfde kelder waar we destijds diverse keren prima hadden gegeten? ’t Zou toch niet dat we daar ……? Maar dat zou dus wel! Die hoek, die trap, dat gewelf, nu liepen we daar ineens met z’n zessen. Reken dus maar dat we er opnieuw van een voortreffelijk maaltijd hebben genoten want de eigenaar bleek nog steeds dezelfde.

de hoek

de deur van het restaurant

de kelder

Natuurlijk zijn we, inclusief onze Italiaanse vulling en behoorlijk laat op de avond, nog even richting station gelopen om te aanschouwen hoe ’t stond met dat toenmalige loft van ons. Kijk, daar was ‘t! Nog steeds ook inclusief de bijbehorende kubuskamer  met een view die plompverloren bovenop het dak stond en van waaruit zich een deur opende tot dat dak. Gewoon je stoel buiten zetten en je had volledig rondom een gigantisch terras ter beschikking.

GoogleMap foto met middenin die kubus op het dak en links het station

Over toeval gesproken! Want stel je nou eens voor dat die restaurantreservering van het eerste, tweede of derde belletje wel was gelukt. Dan had ik dit wondere Paasverhaal toch maar mooi niet kunnen beleven. Tot volgende week.

TOOS

Een zuidelijke hak met noordelijk design

Basilica San Nicola, Bari

Sint Nicolaas zal zo langzamerhand wel weer zijn terug gekeerd in zijn residentie. In het Italiaanse Bari dus en niet in Spanje zoals vele goedgelovigen nog steeds aannemen. Ik schreef daarover al eens in september. Na een ongetwijfeld grondige evaluatie met zijn met-of zonder- vegen Zwarte, Blauwe en Bruine Pieten. Dat mag ook wel bij al die gebeurtenissen en avonturen van de afgelopen Sinterklaasperiode. Je hoeft alleen maar het Sinterklaasjournaal te hebben gevolgd om te beseffen dat hij zijn oude knoken best wel weer voor een jaartje te ruste mag leggen. In zijn geriefelijke tombe in de crypte van de Basilica San Nicola in dat Bari. In de streek Puglia, Apulië op z’n Nederlands, de hak van Italië.

de tombe van Sint Nicolaas

kunst in de kathedraal van Bari

Maar waarom is onze populairste heilige juist daar neergestreken en is hij niet in het nu Turkse Myra gebleven? Tijdens mijn rondreis in Puglia dit jaar ben ik dat beter gaan begrijpen. Daar zitten dan natuurlijk gelijk allerlei verhalen aan vast. Over middeleeuwen, kunst, architectuur, religie en kruistochten. En vooral die laatste zijn heel belangrijk voor dit verhaal.

 

Oude havensteden als Bari , Brindisi en nog een paar andere aan de oostkust van de hak vormen al eeuwen lang een belangrijke schakel in de route over zee naar de Griekse en Turkse regio’s. Nog steeds trouwens. Want tel ze maar eens, al die toeristen die voor een Griekse vakantie de veerboot vanuit Brindisi nemen.

Ooit heersten in het begerenswaardige en vruchtbare Puglia de Grieken, de Romeinen en de Byzantijnen. Tot de Normandiërs er neerstreken. De Normandiërs? Jazeker. Absoluut een reislustig en veroverend volkje. Want nam Normandiër Willem de Veroveraar door zijn overwinning in de slag bij Hastings in 1066 Engeland over, andere Normandiërs vestigden zich in die 11de eeuw op Sicilië en in Puglia. En die naam Normandië? Komt van de Noormannen, de Skandinaviërs die zich nog weer eerder  dat stuk van Frankrijk toe eigenden. Maar dat ter zijde.

kerk in Molfetta

Hun timing bij het veroveren van Puglia kun je beslist uitstekend noemen. Want in diezelfde tijd verbrokkelde de macht van het orthodoxe Byzantijnse Rijk en pikten de islamitische Seltsjoeken grote stukken ervan in. Zoals het Heilige Land met Jeruzalem en het oosten van wat nu Turkije is. Incluis Myra en het graf van de in die middeleeuwen al heel populaire San Nicola. Dus werd in 1087 door een stel kooplieden het gebeente van de heilige uit Myra weggeroofd en naar Bari gebracht. Zo’n belangrijk reliek is voor de stad economisch vast heel gunstig zullen die kooplieden wel hebben gedacht. Daar komen veel pelgrims, en dus ook geld, op af. Zeker omdat er vanuit Bari al de nodige bedevaartgangers naar pelgrimsoord nummer één Jeruzalem overstaken. Dus werd er voor onze Sint een speciale kerk, de Basilica San Nicola, gebouwd. In de bekende Romaanse stijl van die tijd, meegebracht uit Normandië. En dat Romaanse? Dat heeft natuurlijk te maken met de Romeinen en Rome. Maar dat ter zijde.

Juist ook toen begonnen de kruistochten. Met de eerste van 1096 tot 1099, resulterend in de verovering van Jeruzalem op de Seltsjoeken. Natuurlijk hallejula alom. Vooral ook in Puglia. Want van daaruit vertrokken heel veel kruisvaarders. Niet alleen vanuit Bari en Brindisi maar ook vanuit andere havenstadjes als Molfetta, Trani  en Barletta.

kerk in Trani

Trani

kerk in Barletta

Er werd flink verdiend met een soort hop on hop off systeem voor al diegenen die kruisvarend hun ziel wilden redden tot meerdere glorie van God. De Normandiërs lieten prachtige Romaanse kerkjes verrijzen op de mooiste locaties. Met natuurlijk ook weer relieken erin. Want er moest wel geconcurreerd worden met Sint Nicolaas. Wat te denken van een stuk van het kruis waaraan Jezus stierf? Of een doorn van zijn doornenkroon? Allemaal natuurlijk met certificaat van echtheid.

reliekschrijn met stukken van het kruis van Jezus

Er volgden nog meer kruistochten  in de twee eeuwen na die eerste. Zoals bijvoorbeeld die wel heel  curieuze kinderkruistocht van 1212. Lees “Kruistocht in spijkerbroek” er maar op na. Dat bekende jeugdboek van Thea Beckman waarin ook weer Bari en Brindisi voorkomen.

Ook volgden er na de Normandiërs nog vele andere heersers in Italië’s hak. Zoals de keizer van het Heilige Roomse Rijk, de Franse Angevins, de Spaanse koning en het Huis van Bourbon. En allemaal lieten ze hun zichtbare en culturele sporen na. Echt de moeite waard dus om te bezoeken, dat Puglia.

kerken in het binnenland van Puglia

Eigenlijk is ’t een soort Europa in Madurodam-formaat realiseer ik me ineens. Ga maar na. Grieken, Romeinen, Byzantijnen, Scandinaviërs in de vorm van Noormannen, Normandiërs, Duitsland via het Heilige Roomse Rijk, Spanje, Frankrijk en nu Italië. En niet te vergeten die massa’s kruisvaarders van overal vandaan. Met z’n allen hebben ze die streek vorm gegeven. Over verwevenheid van Europa gesproken! Wat moet ik dan met die huidige ideeën om ons weer binnen eigen grenzen terug te trekken? Denkstof voor rond de kerstboom met al die lichtjes binnen en buiten terwijl de dagen weer gaan lengen. Tot volgende week.

TOOS

De gratis TOOS-doodle voor het feestelijk uiteinde/begin van 2014/2015

Tradities ontstaan langzaam. Daarvoor zijn het ten slotte tradities. Ze zijn er niet plotseling, ze moeten groeien. Dus toen ik eind 2010 begon te doedelen op mijn net aangeschafte iPad1, wist ik niet dat ik er nu een aflevering van mijn blog aan zou wijden. Dat blog bestond toen trouwens nog niet eens. Daarmee begon ik in de loop van 2011 naar aanleiding van mijn grote expositie “TOOS” in fort Rammekens op Walcheren bij Ritthem. Wat nu “TOOS&ART” heet, was toen nog “TOOS in fort Rammekens”.

de allereerste TOOS-doodle uit 2011

Doedelen dus! Het maken van kunstwerkjes op het aanrakingsscherm van de iPad. Eigenlijk vingerverven zonder vieze vingers te krijgen! Kijk maar eens op de video hieronder of via de link http://youtu.be/6p-vqugh4L8  op mijn YouTube-kanaal. Dan zie je hoe zo’n TOOS-doodle ontstaat.

Ik heb er intussen een hele serie gemaakt die staat op www.toos.biz, mijn tweede website naast www.toosvanholstein.nl. Al die TOOS-doodles zijn daar nog steeds te downloaden. Gewoon gratis kunstwerkjes, helemaal voor niks, nada, niente, for free, kostenlos, rien.

nog zo’n TOOS-doodle

Nu maak ik er nog een enkele per jaar. Zoals ook eind vorig jaar toen ik op het idee kwam een niet te ingewikkelde te maken waar liefhebbers zelf nog iets aan konden toevoegen. Gewoon je eigen Kerst, Nieuwjaars of Wat-Dan-Ook-Maar kaart maken met als basis die TOOS-doodle. In een programma als Photoshop, of iets dergelijks, tekst en andere zaken toevoegen en zie daar: een oorspronkelijke kunstkaart om via e-mail of per echte post te versturen.

Ik weet van allerlei mensen dat die dit vorig jaar ook daadwerkelijk hebben gedaan. Zo worden dus tradities geboren! Hieronder daarom opnieuw een doedel als mijn bijdrage aan de kaarten en wensen eindejaarskoorts.

de Nieuwjaars TOOS-doodle van dit jaar

 

Een foto hiervan met goeie kwaliteit kun je via de link http://bit.ly/1GqI5GU uit de wolk van Dropbox laten neerdalen in je eigen pc, laptop, tablet of smartphone. Daarna staat het je helemaal vrij er mee te doen wat je wilt. Wel zou ik het leuk vinden zelf dan ook jouw TOOS-doodle versie te ontvangen.

Op Facebook en LinkedIn heb ik hieraan al de nodige aandacht gegeven. Met succes, merk ik. Veel plezier ermee en tot volgende week.

TOOS

Een heel goed 2014 toegewenst

Kerst, Oud en Nieuwjaar, de dagen gaan weer lengen. Alle reden dus om al eeuwen lang de donkere dagen rond Kerst met feestvieren te veraangenamen.

Ik wens een ieder het allerbeste voor een hopelijk positief en natuurlijk ook cultureel en kunstzinnig 2014.

Ga dat nieuwe jaar maar letterlijk of figuurlijk dansend in.

Tot volgende week.

TOOS

Kreatief met Kurk

Bij mij lopen heel vaak meerdere  gedachtegangen en handelingslijntjes door elkaar heen. Vorige week schreef ik hier over mijn nieuwjaarssteendrukje. Maar die kan ik dus slechts aan een beperkt aantal mensen  versturen. Daardoor kwam bij mij een ideetje op. Maak gewoon een ander origineel kunstwerkje, een nieuwjaars  TOOS-doodle die wel aan iedereen verzonden kan worden. Door zo’n associatie waarvan je eigenlijk nooit goed weet hoe die uit je onderbewuste te voorschijn komt, dacht ik daarbij ineens aan een tv-programma uit de jaren 90. Kreatief met Kurk, nog steeds te vinden op YouTube. Die serie met Arjan Ederveen en Tosca Niterink heeft tegenwoordig een echte cultstatus.  Daarmee was gelijk de titel van deze aflevering geboren maar ook een andere creatief idee. Waarom niet die nieuwjaars TOOS-doodle aan iedereen beschikbaar stellen op zo’n manier dat je er weer je eigen kaart van kunt maken. Dus zonder de tekst zoals hier boven en van een handzaam formaat.

Mijn nieuwe iPad3 en een nieuw tekenprogrammaatje leenden zich uitstekend voor dit “schilderijtje” in eindejaars sfeer. Op YouTube staan trouwens een paar filmpjes  over het maken van zo’n TOOS-doodle. Hier heb ik er een ingebouwd.

Een andere is nog te vinden onder de link http://bit.ly/VRVoX7

Deze nieuwjaarskaart staat nu zonder tekst  op mijn website www.toos.biz  onder de TOOS-doodles. Met A5-afmetingen, die van een grote wenskaart, en gratis te downloaden. Daarna gewoon wat fotoshoppen  voor bijvoorbeeld een persoonlijke boodschap en je hebt een absoluut originele kunstkaart die per e-mail kan worden verstuurd. En na uitprinten ook per post. Tot volgende week.

TOOS

www.toos.biz

www.toosvanholstein.nl

YouTube  http://bit.ly/ij4Pag

Kunststukjes bij donkere dagen

Is ’t een kunststukje om stukjes over kunst te schrijven? Nou, niet echt. Zeker niet als je, zoals ik, al van kleins af aan altijd met kunst bent bezig geweest. Onderwerpen liggen voor het oprapen. Kunst en krisis, de Apocalyps die er volgens de Maya-kalender zit aan te komen. En dan nog dat gevaar van lezende vrouwen. Eigenlijk doe ik in dit blog niet anders. Maar dat zijn altijd kortere stukjes. Gedurende zeven jaar al weer schrijf ik ze ook een stuk langer voor het kwartaalmagazine van de Nederlandse Club aan de Côte d’Azur. Hoezo dat? Nou, ik verkeer regelmatig in Nice in mijn atelier daar. Zodoende dus!

 Hebben de foto’s in deze blogaflevering daarmee toevallig iets te maken? Inderdaad. Maar wat is dan het verband tussen die plaatjes? Een gravure van Collaer (rond 1580) met het 15^de eeuwse atelier van Jan van Eyck als onderwerp, een nogal opmerkelijke tekening van onze 17^de eeuwse  Rembrandt en het olieverfschilderij “De korenraapsters” van de 19^de eeuwse Franse kunstenaar Millet.

 Ben je  nieuwsgierig naar de link tussen die werken? Dan is hier de link http://www.toosvanholstein.nl/artikelen/artikel27.html die de nieuwsgierigheid kan bevredigen. Op mijn website www.toosvanholstein.nl staan namelijk alle Kunsstukjes die in dat Magazine tot nu toe zijn verschenen. Ook dus het laatst gepubliceerde “To innovate or not to innovate, that’s the question”.

 Maar er staan nog veel meer! Mocht je tijd hebben en behoefte voelen je in deze donkere dagen rond Kerst te laten verlichten door verhalen over kunst van vroeger en nu? Je kunt er te kust en te keur. Dan Brown en de DaVinci code, diepte zien, De vrouw in de kunst, De gephotoshopte wereld en nog zo een en ander. Klik maar op http://www.toosvanholstein.nl/artikelen/artikelen.html .

Tot volgende week,

TOOS.

www.toos.biz

www.toosvanholstein.nl

YouTube http://bit.ly/ij4Pag